نگاهى به تفسير منهج ‏الصادقين‏ - صفحه 36

اين روند، سرعت گرفت. يكى از اين تفاسير - كه در اين گفتار، به معرّفى آن مى‏پردازيم - تفسير «منهج الصادقين في إلزام المخالفين» است، از آثار ملّا فتح‏اللَّه كاشانى.
اطّلاعات و تاريخ به جا مانده از اين عالم شيعى در مقايسه با همگنان او و نيز با توجّه به اهمّيّت و تنوع نگاشته‏هاى او بسيار كم است و حيرت‏آور.
مرحوم ملّا حبيب‏اللَّه شريف در كتاب لباب الالقاب، از او ياد مى‏كند و مى‏نويسد كه من كسى را نديدم كه در رجال علما از او يادى كرده باشد. ۱ سپس ادامه مى‏دهد:
نوشته‏هاى وى گواهى مى‏دهد به اينكه او عالمى فاضل و جامع علوم معقول و منقول، فقيه و مسلّط به لغت، ادبيّات و اصول بوده است... تعجّب از اين است كه چگونه احوال اين عالم مخفى مانده و در عداد فضلاء ياد نشده؟ بر اين باورم كه او به سبب فقر و عدم تمكن دنيوى و از آن روى كه در پى جمع مال و اموال نبوده [ چنين گمنام مانده‏] ...نام نيكو و شهرت در اكثر دورانها بسته به مال و اموال است نه زهد و علم و كمال. ۲
در هرحال، وى از مفسّران بنام قرن دهم است. هيچ يك از كتب تواريخ به سال تولّد او اشاره‏اى نداشته‏اند و صرفاً او را به قرن دهم نسبت داده‏اند. بنابراين، تاريخ تولّدى از او در دست نداريم. وى به سال 988 ه.ق (1580 م) درگذشت. ۳

بررسى ادّعاى كشف الحجب:

در اين بين، ادّعاى سيّد اعجاز حسين كنتورى منحصر به فرد و غيرقابل قبول مى‏باشد. وى سال فوت كاشانى را 997 ه.ق ۴ نگاشته و محلّ دفن او را در كشمير دانسته است. ۵
اين ادّعا قابل قبول نيست؛ زيرا:
اوّلاً: هيچ مدرك تاريخى در سفر ملّا فتح‏اللَّه به كشمير و ارتباطى با آن حوزه به دست نيامده است.

1.۱۴: ص ۸۰

2.۱۴: ص ۸۱-۸۲

3.۱: ج ۲۳، ص ۱۹۴؛ ۱: ج ۴، ص ۴۷۷؛ ۵: ج ۸، ص ۳۹۳؛ ۱۰: ج ۲، ص ۵۹۲

4.۲۴: ص ۱۴۳ و ۲۰۸

5.همان: ص ۲۰۸

صفحه از 51