نگاهى به تفسير منهج ‏الصادقين‏ - صفحه 38

نبش قبر و احياى وى:

از داستانهاى معروف در مورد آن بزرگوار در مصادر تاريخى، داستان احياى او است پس از سكته كه جنازه او را در دخمه‏اى به امانت گذاشتند تا به نجف انتقال دهند. نقل است كه در زمان نوشتن منهج‏الصادقين، سكته‏اى كرد كه آن را فوت او دانستند و بدنش را در قبر به امانت نهادند. وى در قبر به هوش آمد و نذر كرد كه اگر نجات يابد، تفسير را به پايان رساند. شامگاه مرد بنّا براى برداشتن لوازم خود - كه در آن دخمه نهاده و فراموش كرده بود - درگاه دخمه را گشود. كاشانى نجات يافت و تفسير را به پايان برد. ۱
ملا حبيب اللَّه شريف از اين گزارش به عنوان داستانى مشهور بر زبانها (قد اشتهر على الألسن) ياد كرده و مى‏نويسد كه اين حكايت در مورد ملا محمّدهادى فرزند ملا صالح مازندرانى نيز نقل شده است. ۲
اين داستان در مورد شيخ طبرسى (متوفى قرن 6) نيز بعينه نقل شده و او نيز نذر كرده در صورت نجات از دخمه، تفسيرى بر قرآن بنويسد. ۳
سپس ايشان به نقل روضات، تفصيل اين داستان را در مورد مرحوم طبرسى نقل مى‏كند و در انتها مى‏نويسد:
شيخ محدّث ما (محدّث نورى) فرموده كه با اين شهرت كه ايشان گفته‏اند من اين حكايت را در كتاب احدى قبل از صاحب رياض نيافتم. ۴
در هرحال، اين رويداد، نقش مهمّى در مورد ديدگاه ما نسبت به اين تفسير ندارد.

اساتيد ملا فتح اللَّه:

تنها استادى از وى كه سراغ داريم، «ابوالحسن على‏بن حسن زواره‏اى» است. ۵ همچنان كه معروف‏ترين شاگردى كه از زواره‏اى سراغ داريم، مرحوم ملافتح اللَّه است.

1.۲۳: ص ۲۷۹؛ ۳۵: ج‏۱، ص ۳۷۴

2.۱۴: ص ۸۱

3.۱۸: ص ۳۴۶

4.۱۸: ص ۳۵۲

5.۱: ج ۲۰، ص ۲۷۶

صفحه از 51