خلقت ابتدايى برخى از ذرّيّه را منتفى نمىداند. ايشان در اين باره مىنويسد:
در اين روايات، به نكات دقيقى اشاره شده [ كه] به بعضى از آن اشاره مىكنيم:
اوّل آن كه موجودات ذرّى، يك قسمت ذرّاتى باشند كه از صلب آدم منتقل به اصلاب و ارحام گردند و قسمتى هم در هوا منتشر بودند [ كه] به توسّط اغذيه، وارد در اصلاب و ارحام گردند و قسمتى هم ممكن است كه ابتدائاً خدا خلق نمايد...
چهارم آنكه موجودات قديمه دارى روح قديم مىباشند؛ به توسّط آن روح از عالمى به عالم ديگر و از صلبى به صلب ديگر منتقل گردند. و روحى كه در رحم پس از چهار ماه دميده شود، روح الحيات و روح العقل است. معلوم مىشود كه وجودات ذرّى، داراى روح بودند و در عالم ذرّ، به آنها عقل و امرى كه شايسته تكليف باشد، عنايت شده، سپس علم و عقل را از آنان گرفته... و در اين عالم مجدّداً به انسان اعطاى عقل و شعور فرموده. اين مطلب با اينكه عقل مصحّح تكليف در پانزده سالگى داده شود و قبل از تكميل عقل، در جهل باشند، تنافى ندارد؛ زيرا كه مراتب عقل و ادراك و شعور، مختلف است و اوّل مرتبه آن روح الحياة است كه در رحم عنايت گردد. ۱
5. علّامه عبدالحسين امينى (م 1390 ه.ش)
بنابر قول مرحوم شيخ آقا بزرگ، علّامه امينى رسالهاى در تفسير آيه ذرّ دارد. اين رساله با مقدّمهاى علمى شروع مىشود. ايشان با 19 آيه و 130 حديث - كه 40 حديث صحيح اصطلاحى است - عالم ذرّ را اثبات كرده و در نهايت، اقوال عالمان كامل و اشعار عارفان اديب را در اين مورد آورده است. ۲
ايشان كتاب ديگرى به نام «المقاصد العليّة في المطالب السنيّة» دارد كه در مطلب سوم از جلد اوّل آن به اثبات عالم ذرّ پرداخته است. در اين كتاب نيز 19 آيه ذكر مىكند كه همه آنها در الذريعة، آمده است. سپس صاحب الذريعة مىگويد: 60 حديث در ذيل اين آيات وارد شده است؛ در حالى كه شيخ حرّ عاملى احاديث مربوط به عالم ذرّ را متجاوز از هزار حديث مىداند. علّامه امينى در اين كتاب 150
