بدل سازى در حديث ثقلين‏ - صفحه 23

يا أيّها النّاس! إنّي قد تركت فيكم ما إن اعتصتم به فلن تضلّوا أبداً، كتاب اللَّه و سنّة نبيّه.۱
2) از طريق «صالح‏بن موسى» از ابوهريره، از پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله كه فرمود:
إنّي قد خلّفت فيكم ما لن تضلّوا بعدهما، ما أخذتم بهما، أو عملتم بهما: كتاب اللَّه وسنّتى، ولن تفرّقا حتّى يردا علىَّ الحوضَ.۲

بررسى اين دو متن:

اين دو متن نيز قابل اعتماد و استناد نيستند؛ زيرا:
در متن نخستين «ابن‏ابى اويس» قرار گرفته كه كلمات علماى رجال را پيرامون او در ذيل حديث چهارم (حديث مستدرك) آورديم.
در متن دوم نيز «صالح‏بن موسى» در سندش قرار گرفته، كه جايگاه او را از نظر ضعف و بى‏اعتبارى در ذيل حديث سوم (حديث دارقطنى) بيان كرديم.
از نظر محتوا نيز مورد اعتماد نمى‏باشد؛ زيرا: با قرائت صحيح و رايج حديث ثقلين سازگارى ندارد كه خود بيهقى حديث ثقلين را به تعبير: «كتاب اللَّه و أهل بيتي»از طريق ابوحيّان تيمى روايت كرده و بر صحّت آن تصريح كرده است. ۳

6. ابن‏عبدالبرّ (م 463)

ابن‏عبدالبرّ، صاحب كتاب «الاستيعاب» به مستندسازى كتاب «الموطّأ» پرداخته و مجموعه گسترده‏اى به نام «التمهيد لما فى الموطّأ من المعانى والاسانيد» تأليف كرده و همه احاديث مرسل كتاب الموطّأ را - به جز چند مورد - مستند كرده است؛ از جمله براى متن قرائت شاذّ و نادر كه در آغاز اين بخش از مالك نقل كرديم، سندى از طريق: «كثيربن عبداللَّه قرطبى» يافته است. ۴

بررسى سند اين متن:

اين متن و سند نيز قابل اعتماد و استناد نيست؛ زيرا:

1.بيهقى، ج ۱۰، ص ۱۱۴

2.همان‏

3.همان‏

4.ابن عبدالبرّ، ج ۲۴، ص ۳۳۱

صفحه از 37