«اين آيه درباره قائم (عج) نازل شده... مىفرمايد: اگر امامتان از شما پنهان شود، پس چه كسى براى شما امام جديد مىآورد؟»
آيات مهدويّت در سطوح بطونى قرآن، در مصادر شيعى فراواناند.1 البتّه درك سطوح بطونى قرآن، مستند به روايات است و آسيبشناسى خاصّ خود را دارد. 2
جامعنگرى در موضوع مهدويّت اقتضا مىكند دست كم به چهار بُعد اصلى در اين مسئله بنگريم و در آنها با نگاهى پيوسته تأمل كنيم.
1. مهدويّت و هندسه تعاليم وحى
شكل هندسى تعاليم وحى، هرمى است كه در رأس آن «توحيد» يا همان كلمه طيّبه «لا إله إلّا اللَّه» قرار دارد. هدف اصلى و اساسى تعاليم وحى، به رأس اين هرم در مقام نظر و ساز و كار اجرا نشانه رفته كه چيزى جز نجات بشر از شرك در همه ابعاد و سطوح آن و نيز معرفت و گرايش آدمى به توحيد و تنبّه به فطرت الاهى (و بازگشت به خويشتن) وى نيست. اين هدفى مقدس است كه هيچ نسخهاى جايگزين آن نخواهد بود. ريشه اين نكته در اين حقيقت نهفته است كه بشر تنها در سايه توحيدگرايى به كمال خود مىرسد؛ چون فطرت او توحيدى است و جز با شرك از خود بيگانه نمىشود؛ چه اينكه همه رذايل اخلاقى بشر نيز ريشه در شركورزى او دارد. ۳ اگر جايگاه مهدويّت را در اين سازمان هرمى شكل بيابيم، به خوبى، اهداف، راهبردها (خط مشيها) و حتّى رهيافتهاى (شيوههاى اجرا) اين نظريه (نظريه مهدويّت) را خواهيم شناخت. توضيح بيشتر را در بررسى بُعد دوم خواهيد ديد.
1.بنگريد: سلسله مقالات «مهدويّت در قرآن» از دكتر غلامحسين تاجرى نسب، در فصلنامه سفينه، شماره ۱۰ تا ۱۲ (ويراستار).
2.نك: نجارزادگان، ص ۷۴-۷۶
3.براى توضيح بيشتر، نك: طباطبائى، ج ۱، ص ۳۵۹ - ۳۶۳