آيه تطهير در ادبيات عرب - صفحه 111

اهمّيّت شاعر به اندازه‏اى بود كه ملوك و امرا از شأن و نفوذ شاعر سود مى‏جستند و با تشويق و صله‏هاى متعدّد، آنها را به دربار خويش مى‏خواندند و گاه براى تصاحب يك شاعر، بين دو امير نزاع و جنگ واقع مى‏شد. زيرا شاعر مفاخر قوم را به گوش همگان مى‏رساند و از حيثيت و شرف آنها دفاع مى‏كرد و شور و حماسه را در سپاه برمى‏انگيخت و فضائح خصم را برملا مى‏ساخت و...
نگارنده پس از كلّيّاتى درباره شعر، با توجّه به آياتى كه ظاهراً شعر و شاعران را مذموم شمرده، اثبات مى‏كند كه در قرآن «شعر گفتن» نكوهش نشده، بلكه از برخى «شاعران» مذمّت شده و اتّفاقاً شعراى مؤمن استثنا شده‏اند.
پس از قرآن، اگر در سيره پيامبر صلى اللَّه عليه وآله مطالعه كنيم، معلوم مى‏شود كه ايشان نيز شعر و شاعرى را نه تنها به طور مطلق ردّ نفرموده، بلكه گاه شاعران را به سرودن شعر تشويق فرموده است. طبرسى مى‏نويسد: «به صحّت رسيده كه پيامبر صلى اللَّه عليه وآله شعر را مى‏شنيد و تشويق مى‏كرد و بارها به حَسّان فرمود: «پيوسته مؤيّد به روح القدس هستى تا آن زمان كه با زبانت ما را يارى كنى» رسول عظيم الشأن اسلام، از اشعار حكيمانه و موافق عقل و دين حمايت مى‏فرمود و حتى با اشعارى كه چنين نبود، امّا مغايرتى با اسلام نداشت، مخالفت نمى‏كرد. نمونه‏هايى از تشويقهاى پيامبر گزارش شده است.»
در پايان اين بخش، نگارنده هدف خود را از بحث مستقل درباره جايگاه شعر بيان مى‏كند و مى‏نويسد: جايگاه شعر قبل از اسلام و بعد از آن، بدين جهت بيان شد تا خواننده به اهمّيّت و فايده جستجو براى يافتنِ اشعار آيه تطهير پى ببرد؛ زيرا توجّه به اين اشعار چند مطلب را روشن مى‏سازد:
1. اين اشعار مانند احاديث مربوطه، نشانگر انحصار «اهل بيت» در آيه تطهير، به خمسه طيّبه است.
2. اين اشعار معناى اصلى تطهير يعنى «عصمت و پاكى اهل بيت» را تصريح مى‏كند و نادرستىِ برداشت مخالف را روشن مى‏سازد.
3. با توجّه به اينكه در بين شعرا افراد غير شيعه و حتّى غير مسلمان هم هستند،

صفحه از 125