نگرشى موضوعى بر زيارت جامعه كبيره‏ - صفحه 155

اوّل) شهادت به وحدانيّت خداوند. أشهد أن لا إله إلّا اللَّه وحده لاشريك له كما شهداللَّه لنفسه و شهدت له ملائكة و أولواالعلم من خلقه...
دوم) شهادت به رسالت. و أشهد أنّ محمّداً عبده المنتجب و رسولُهُ المرتضى...
سوم) شهادت بر امامت. و أشهد أنّكم الأئمّة الراشدون و...
شايد يكى از اسرار تقديم شهادت به وحدانيت و رسالت، بر شهادت به فضايل ائمّه اطهار عليهم السلام اين باشد كه انسان زائر را از توهم غلوّ درباره آن ذوات مقدّس بازدارد و به زائر بفهماند كه كمالات ذاتى، منحصر در ذات پاك خداست و اگر در اين زيارت كمالى براى پيشوايان نور ذكر مى‏شود، از آن جهت است كه آنان آينه‏دار كمال و جمال آن و وارثان و پرورش‏يافتگان مكتب رسول اكرم صلى اللَّه عليه وآله هستند.

3-3) ابراز علايق‏

در مجموع اين زيارت، پنج نوبت جمله «بأبي أنتم و أمّي» با مختصر كاستى و فزونى ذكر شده كه هربار، در پى آن، فصل جديدى آغاز مى‏شود. زائر در مقام بيان وضع خود نسبت به مزور، خدا و پيامبر را به گواهى مى‏طلبد و عقيده خود را عرضه مى‏دارد.
چنين تعبيراتى در همه زمانها متداول و در ميان همه اقوام و ملل رايج است كه وقتى مى‏خواهند نهايت علاقه و محبّتشان را به كسى اظهار دارند، خود و عزيزانشان و هرچه متعلّق به آنهاست، به عنوان فدايى ذكر مى‏نمايند.

3-4) دليل عرض ارادت‏

در اين بخش، زائر دليل اين اظهار محبّت و عرض ارادت را بيان مى‏كند؛ در فقراتى چون: بموالاتكم علّمنا اللَّه معالم ديننا و....

3-5) دعا و توسّل‏

الف: دعا. دعاهايى كه در متن زيارت آمده، حاوى مفاهيم بلند توحيدى است و نشان مى‏دهد كه زائر وارد بر محضر امام معصوم عليهم السلام تا چه اندازه بايد از بنيه

صفحه از 159