پژوهش در اسرار اعتقادات دينى و حراست اسلام و مرزبانى حوزه دين راستين بگذرانيد.
علّامه تهرانى مىافزايد:
من در سدههاى اخير كسى را نمىشناسم كه در اين راه چونان او جهاد كرده و كوشيده باشد و همه چيز خويش را در راه استوارى حقايق مسلّم دينى از دست داده باشد. چشم روزگار، در سرتاسر آباديها و اعصار، در پژوهش و تتبّع، در فراوانى اطّلاع، در دقّت نظر و هوش، در حفظ و ضبط مطالب، كسى چون او را نديده است. ۱
علّامه امينى نيز در عظمت او و ارزش كتاب «عبقات الانوار» در موارد متعدّد سخن گفته است. از جمله، در جلد نخستين «الغدير» در فصل «اَلْمُؤَلّفونَ في حديثِ الغدير»، عبقات الانوار را مطرح مىكند مىگويد:
ميرحامد حسين، حديث غدير، اسناد آن، متواتر بودن آن و معناى آن را در دو جلد بزرگ، در 1080 صفحه، گرد آورده است. و اين دو جلد، از مجموعه كتاب او «عبقات» است. ۲
مؤلف كتاب «ريحانة الادب» نيز درباره وى - زير عنوان «صاحب عبقات الانوار» - چنين نوشته است:
حجّة الاسلام و المسلمين، لِسان الفقهاء و المجتهدين، تَرجُمان الحكماء و المتكلّمين، علّامةُ العصر، ميرحامد حسين موسوى هندى... علاوه بر فقاهت و ديگر علوم دينيه، در علم شريف حديث و اخبار و آثار، معرفت و احوال رجال فريقين و علم كلام، خصوصاً در مبحث امامت، داراى مقامى عالى، و كثرت احاطه و تبحّر علمى او مُسَلَّم يگانه و بيگانه و عرب و عجم و عامّه و خاصّه بوده، و در مدافعه از حوزه ديانت و بيضه شريعت اهتمام تمام داشته و تمامى ساعات و دقايق عمر شريفش در تأليفات دينى مصروف بوده و آنى فروگذارى نداشته، تا آنكه دست راست او از كثرت تحرير و كتابت عاطله شده، و در اواخر با دست چپ مىنگاشته است. و از
1.نُقباءُ البَشَر (از طبقاتُ اعلامِ الشيعة) ج ۱، ص ۳۴۷ - ۳۵۰
2.الغدير، ج ۱، ص ۳۲۱
