طرح مسئله
در خصوص زمان آغاز نبوّت پيامبر اسلام صلى اللَّه عليه و آله اقوال گوناگونى وجود دارد كه هر كدام نتايج و لوازم متفاوتى دارد. برخى گفتهاند كه آغاز نبوّت رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله از بدو خلقت و حتّى قبل از آفرينش آدم بوده است. برخى نيز گفتهاند كه پيامبر از همان بدو تولّد و صباوت نبى بوده و به شريعت خود عمل مىكرده، امّا مأمور به تبليغ نبوده است. برخى نيز آغاز نبوّت را مطابق آنچه امروز نيز مشهور است، در سنّ چهلسالگى ايشان دانستهاند.
آنچه در اين مقاله تحقيق شده، آن است كه پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله از بدو طفوليّت، مؤيّد به تأييدات الهى بوده، امّا نبوّت ايشان از سنّ چهل سالگى شروع شده و با ابلاغ آيه (فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ) رسالت و دعوت علنى ايشان آغاز شده است بر آيين «الحَنيفيَّةُ الْبَيْضَاء»، يعنى همان دين حضرت ابراهيم عليه السلام بوده است.
1) اقوال مختلف در آغاز نبوّت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله
1-1) چهل سالگى
برخى را نظر بر اين است كه بين دو واژه «نبى» و «رسول» تفاوتى نيست و استعمالات قرآنى اين دو كلمه مشابه است و هر دو به يك حقيقت اشاره دارند و آن آغاز نبوّت رسول مكرّم اسلام صلى اللَّه عليه و آله همزمان با بعثت و در سنّ چهل سالگى است. ۱ حتّى برخى تصريح دارند كه اگرچه پيامبر از بدو طفوليّت تحت مراقبتهاى الهى بوده و مطابق آنچه امام على عليه السلام در نهجالبلاغة، در خطبه قاصعه مىفرمايند، بزرگترين فرشته الهى همواره قرين و راهنماى ايشان به راههاى فضايل و اخلاق نيكو بود، امّا آغاز نبوّت رسول مكرّم اسلام صلى اللَّه عليه و آله همزمان با بعثت ايشان بوده است. ۲
1.مطهّرى، ص ۲۴ و ۳۳ و ۴۲-۴۵ ؛ سبحانى، الالهيّات على هدى الكتاب و السنّة و العقل، ج ۲، ص ۶۲۱، خرّازى، ص ۱۸۸؛ مجلسى، ج ۱۲، ص ۱۲ و ج ۱۸، ص ۲۶۶
2.سبحانى، راز بزرگ رسالت، ص ۲۹۴-۲۹۵ و ۲۹۹-۳۰۱