كليدواژهها: وجوب ارسال رسل / بعثت پيامبر / متكلّمان / فلاسفه / قاعده لطف / عدل الهى.
مقدّمه
ضرورت وجود نبى و رسول از دو منظر قابل تأمّل و بررسى است:
1. نياز انسان به وجود نبى و رسول؛
2. وجوب ارسال انبياء و رسل بر خداى تعالى؛
مطلب اوّل ذيل فلسفه بعثت پيامبران الهى بحث مىشود و در آن مبحث، نياز انسان به وجود پيامبران الهى از جهات گوناگون بررسى مىگردد. اين بحث از موضوع مقاله حاضر خارج است. در اين نوشتار، درباره وجوب ارسال رسولان بر خداى تعالى، بحث خواهد شد.
درباره وجوب لطف و ارسال رسولان از جانب خداى تعالى، دو ديدگاه وجود دارد:
1. ديدگاه فلسفى؛ 2. ديدگاه كلامى.
1) معناى وجوب ارسال رسل از نظر فلاسفه
مرحوم مظفّر در تقرير اين نوع وجوب بر خداى تعالى مىفرمايد:
إنّ اللّطف بالعباد من كماله المطلق، و هو اللّطيف بعباده و الجواد و الكريم؛ فإذا كان المحلّ قابلاً ومستعدّاً لفيض الوجود و اللّطف، فإنّه تعالى لابدّ أن يفيض؛ إذ لا بخل في ساحة رحمته و لا نقص في جوده و كرمه. و ليس معنى الوجوب هنا أنّ أحداً يأمر بذلك فيجب عليه أن يطيع - تعالى عن ذلك - بل معنى الوجوب في ذلك كمعنى الوجوب في قولك: «إنّه واجب الوجود.» ۱
لطف به بندگان از كمال مطلق خداست. و او نسبت به بندگانش لطيف و
