عصمت خاتم پيامبران در نگاه برخى از مفسّران، با توجّه به آيه - صفحه 56

و بندگان برگزيده او، به سه گونه است. خداى تعالى مى‏فرمايد:
(وَما كانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُكَلِّمَهُ اللَّه إِلَّا وَحْياً أَوْ مِنْ وَراءِ حِجاب أَوْ يُرْسِلَ رَسُولاً فَيُوحِيَ بِإِذنِهِ مايَشاءُ إِنَّهُ عَلِيٌّ حَكِيمٌ).۱
و هيچ بشرى را ياراى آن نباشد كه خدا با او سخن گويد؛ مگر از طريق وحى، يا پرده، يا به واسطه فرشته‏اى كه مى‏فرستد و او به اذن خدا هرچه بخواهد، وحى مى‏كند. و او بلند مرتبه و حكيم است.

بر اساس اين آيه، ارتباط خدا با برخى انسانها به سه طريق زير است:
1. وحى؛۲
2. تكلّم بدون حجاب؛۳
3. ارسال رسول.۴

2-1). وحىِ «روحاً من أمرنا» به پيامبران‏

خداى تعالى از وحىِ حقيقت ديگرى بر پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله خبر داده است:
(وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنَا مَا كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتَابُ وَ لَا الْإِيمَانُ وَلكِنْ جَعَلْنَاهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ).۵
و همين گونه روحى را به فرمان خويش به تو وحى كرديم و تو پيش از آن نمى‏دانستى كه كتاب و ايمان چيست؛ ولى ما آن روح را نورى قرار داديم كه هر كس از بندگان خود را بخواهيم، به وسيله آن هدايت مى‏كنيم. و به راستى، تو به راه راست هدايت مى‏كنى.

براساس ظاهر اين آيه شريفه، وحىِ «روحاً من أمرنا» در عرض سه گونه وحى ياد

1.شورى (۴۲) / ۵۱

2.البتّه در اينجا وحى به معنى عامّ آن، مورد نظر نيست و ظاهراً مراد از آن، القاء حقايق به قلب نبى است.

3.برخى عبارت «أو من وراء حجاب» را به «پشت پرده» معنا كرده‏اند و برخى معتقدند «وراء حجاب» در اينجا به معناى نفى حجاب است به نظر مى‏رسد كه حق با دسته دوم است.

4.در اينجا نيز مراد، ارسال رسول آسمانى، يعنى فرشته، بر رسول زمينى است.

5.شورى (۴۲) / ۵۲

صفحه از 66