عصمت خاتم پيامبران در نگاه برخى از مفسّران، با توجّه به آيه - صفحه 64

ندارد بلكه گاهى نيز بر استمرار دلالت مى‏كند. البتّه خود ابن‏هشام منكر اين مطلب است؛ امّا مرحوم ملكى ميانجى معتقد است كه با توجّه به نمونه‏هاى قرآنى، در مواردى، از صيغه مضارع اراده استمرار مى‏شود و فرقى نمى‏كند كه همراه «سين» باشد و يا بدون آن؛ مثلاً آيه شريفه (إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ) به روشنى از استمرار صلوات خدا و ملائكه بر پيامبر خبر مى‏دهد و از صيغه مضارع در اين آيه، اراده استمرار شده است.
در آيه 181 سوره آل عمران نيز هرچند صيغه مضارع، همراه با «سين» آمده است، امّا باز هم بر استمرار دلالت دارد. خداى تعالى مى‏فرمايد:
(لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِياءُ سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا وَقَتْلَهُمُ الْأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ).۱
به تحقيق، خداوند شنيد سخن كسانى را كه گفتند: خدا فقير است و ما داراييم. و ما آنچه را گفتند و نيز اين را كه انبياء را به ناحق كشتند، ثبت مى‏كنيم و مى‏گوييم: بچشيد عذاب سوزان را.

اين آيه درباره قوم يهود نازل شده است كه گفتند: خداوند از اموال ما طلب قرض مى‏كند، پس خدا فقير است و ما ثروتمنديم. ۲ و منظور از يهوديانى كه پيامبران را به ناحق كشتند، يهوديان عصر رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله نيستند؛ بلكه مراد يهوديان پيشين مى‏باشند؛ و چون يهوديان عصر رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله نيز به اعمال آنها راضى‏اند، آيه در مقام تهديد آنهاست؛ آنجا كه مى‏فرمايد:
(سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا وَ قَتْلَهُمُ الْأَنْبِيَاء).
«سنكتب» صيغه مضارع است كه به همراه سين آمده، در حالى‏كه گفتار يهوديان و قتل پيامبران به دست پدرانشان و رضايت آنان از فعل پدران خود، پيش از نزول آيه رخ داده است و خدا نيز به هنگام گفتن اين سخن و در زمان وقوع قتلها (يعنى

1.آل‏عمران (۳) / ۱۸۱

2.طوسى، ج ۲، ص ۲۸۷ ؛ مجلسى، ج ۹، ص ۷۳ ؛ قطب راوندى، ج ۱، ص ۲۲۳

صفحه از 66