معنا و فلسفه ختم نبوّت‏ - صفحه 80

امامت و فرق ذاتى بين آنها نيست. تفاوت جوهرى اين دو مقام همان است كه در ابتدا گفتيم كه ما هم چندان چيزى از آنها نمى‏فهميم.

نتيجه‏

به اين ترتيب، روشن مى‏شود كه ختم نبوّت به معنى ختم نياز بشر به فرستادگان الهى نيست؛ بلكه به يكى از دو معناى زير است:
1. به معناى پايان نبوّت و باقى بودن مقام امامت است و هر دوى اينها دو مقام متفاوت براى انجام مأموريّتهاى الهى در هدايت انسانها هستند.
2. راههاى ارتباطى بشر با عالم بالا چند چيز است: وحى، الهام، تحديث و... و ختم نبوّت يعنى ختم وحى و بقاى راههاى ديگر كه تفاوتهاى ظريفى با وحى دارند.

فهرست منابع‏

- قرآن كريم.
1. اقبال لاهورى، محمّد. احياى فكر دينى در اسلام. نشريّات مؤسّسه فرهنگى منطقه‏اى، شماره 1. ترجمه احمد آرام. مؤسّسه فرهنگى منطقه‏اى، اسفند 1346 ش.
2. سروش، عبدالكريم. بسط تجربه نبوى. تهران: مؤسّسه فرهنگى صراط ، چاپ دوم، تابستان 1387 ش.
3. شريف رضى، سيّد محمّدبن حسين. نهج البلاغة. تحقيق فيض الاسلام.
4. كلينى، محمّدبن يعقوب. الكافي. تهران: دارالكتب الإسلاميّة، چاپ هفتم، 1383 ش.
5. مجلسى، محمّدباقربن محمّدتقى. بحارالأنوار: الجامعة لدرر أخبار الأئمّة الأطهار عليهم السلام. تهران: كتاب‏فروشى اسلاميّه، چاپ دوم، 1397 ق.

صفحه از 80