در فضاى جاهليّت (يعنى: كفر و نفاق) نگاه مى‏دارد، رويگردانى از پيامبرو پيروى نكردن از امامى كه از طرف پيامبر معرّفى شده - يعنى منصوب از طرف خدا است - به همين سان، انسان را در فضاى كفرو نفاق نگاه مى‏دارد.
به عبارت ديگر، اداى واجبات عمليّه (نماز و روزه و حجّ و ديگر فروع دين) بدون اداى واجبات علميّه (عقايد: توحيد، نبوّت، امامت و ديگر اصول دين) انسان را به نجات و سعادت نمى‏رساند.
در شناسنامه هر مؤمن، سه امضا بايد باشد: توحيد، نبوّت، امامت. كسى كه به اين سه مطلب گردن نهاد، داخل كشور ايمان است و حتّى اگر مرتكب خلافى در عمل شد، به زندانش مى‏برند؛ امّا مسئوليّت او را به عهده مى‏گيرند. امّا اگر در برابر يكى از اين سه اصل، سركشى كرد، هرچه خيرات و مبرّات داشته باشد، او را از كشور ايمان بيرون مى‏رانند و حاكم او را رعيّت خود نمى‏داند. لذا ايمان در كنار عمل صالح، خود به عنوان يك عمل مستقلّ به شمار آمده است. و قرآن همه‏جا، «آمنوا و عملوا الصالحات» مى‏گويد.
آنچه گفتيم، توضيحى بود بر آيه (يوم تدعو كلّ أناس بإمامهم)^۱، كه سيوطى - محدّث بزرگ اهل تسنّن - ذيل اين آيه از رسول خدا نقل مى‏كند كه فرمود:
ندعوا كلّ أناس بإمام زمانهم و كتاب ربّهم و سنّة نبيّهم.^۲
امّا اگر از سيوطى بپرسيم كه براى عمل به اين حديث شريف، امام زمان شما كيست، به جوابى نمى‏رسيم.
خداوند سبحانه را شاكريم كه با ايمان به رسول خدا و ائمّه هدى و حضرت بقيةاللَّه ارواحنا لهم الفداء، پاسخ روشنى در برابر اين پرسش به ما داده است.
و الحمدللَّه الذي هدانا لهذا، و ما كنّا لنهتدي لولا أن هدانا اللَّه‏.