نبوّت از ديدگاه ميرزا مهدى اصفهانى‏ - صفحه 29

حُسن و قبح را انكار... و دعوت همه پيامبران عليهم السلام را تكذيب مى‏كند.
از نظر ميرزا مهدى اصفهانى، وجه اعجاز معجزه، روشن بودن نسبت آن با معروف فطرى و سازگارى مضمون آن با امورى است كه بشر بالفطره آنها را مى‏شناسد. ۱
بدين روى، ايشان معجزه جاودان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله را پايه‏گذار يادآورى امورى مى‏داند كه مردم آنها را بالفطره مى‏شناسند. در رساله اعجاز كلام‏اللَّه المجيد، ايشان با استناد به سخن اميرالمؤمنين عليه السلام در خطبه اوّل نهج البلاغه، مى‏نويسد:
آيات در تذكار به كسى كه [ بندگان‏] ، او را در بأساء و ضرّاء مى‏شناسند صريح است و قول رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله عالم را پر كرده است كه «هر مولودى بر فطرت متولّد مى‏شود» و دعوت قرآن و رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله به‏سوى كسى كه «اللَّه» ناميده مى‏شود، فراوان است.
و نيز مى‏فرمايد:
نحوه تذكار به كسى كه بشر او را به فطرتش مى‏شناسد، در آيات، ظاهر است.
ايشان درباره معجزه بودن قرآن ازجهت يادآورى آن به نور عقل و احكام آن و نيز برانگيختن عقول به‏واسطه علوم و معارف آن، مى‏نويسد:
خداى تعالى قرآن مجيد را نازل فرموده و آن را يادآورى براى نور عقل همه اهل عالم قرار داده است... و بندگان را به آياتى يادآور شده كه به نور عقلشان ظاهر است... و آنها را به منكرات و معروفات عقلى و حُسن و قبح افعال - كه به نور عقل ظاهر است - تذكار داده است و امورى همچون وجوب شكر، تسليم، انقياد، تواضع و خضوع در برابر پروردگار را يادآور شده و قبح تكبّر، استكبار، جحود، عناد، روى‏گردانى، سبك شمردن و اهانت به پروردگار را متذكّر شده و به استحقاق عقوبت - كه به نور عقلشان ظاهر مى‏شود - يادآورى كرده است.
مرحوم ميرزا مهدى اصفهانى معتقد است كه اعجاز قرآن بايد با رسالت خاتم

1.اصفهانى، مهدى، باب ۲۴

صفحه از 30