نگرشى نو به كذب و افترا بر خدا و رسول در حوزه حديث‏ - صفحه 47

خدا صلى اللَّه عليه و آله بنابراين نقل به مردم مى‏فرمايند كه اگر حديثى از من به شما رسيد، در مقام انكار بر نياييد؛ چرا كه در واقع، انكار شما به تكذيب خدا و رسول صلى اللَّه عليه و آله مى‏انجامد. در واقع منكر حديث از دو جهت ممكن است متن حديث را انكار كند:
نخست آنكه بگويد هر چند اين حديث سخن پيامبر است، چون من او را به پيامبرى قبول ندارم، سخن وى را انكار مى‏كنم. در اين صورت، تكذيب حديث، تكذيب پيامبر و مآلاً تكذيب خداست. در اين حال، گوينده راوى حديث را تكذيب نكرده و در انتساب سخن به رسول صلى اللَّه عليه و آله ترديد ننموده است.
امّا صورت دوم اين است كه انكاركننده در حقّانيّت خدا و رسول صلى اللَّه عليه و آله ترديد نمى‏كند ولى انتساب حديث را به پيامبر رد و متن آن را انكار مى‏كند. در اين حال، اوّلاً و اصالتاً اين راوى حديث است كه متهم به دروغ‏گويى است امّا چون وى متن حديث را نيز منكر شده است، به رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله نيز دروغ بسته است. وى سخنى را كه رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرموده، نفى كرده و مدّعى شده است كه فرموده رسول صلى اللَّه عليه و آله نيست و سرانجام الهى بودن مضمون حديث را منكر شده است. ظاهراً حديث در اين مقام سخن مى‏گويد. رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود:
آگاه باشيد!! آيا شايسته است كسى مرا تكذيب كند، در حالى كه بر تشك خويش نشسته و تكيه داده است؟
گفتند: اى رسول خدا! چه كسى شما را تكذيب مى‏كند؟
فرمود: كسى كه حديثى به او مى‏رسد، پس مى‏گويد: رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله هرگز چنين نگفته است. ۱
و در روايت ديگرى رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله مى‏فرمايد:
از تكذيب خدا بپرهيزيد!
گفته شد: اى رسول خدا! آن چگونه است؟
فرمود: يكى از شما مى‏گويد: خدا [ چنين‏] گفت؛ پس خداوند - عزّ و جلّ -

1.مجلسى، ج ۲، ص ۱۸۸، ح ۱۹

صفحه از 55