ارسال پيامبر، خصلتهاى پيامبران و مراتب آنان و مباحثى از اين دست، با رويكردى برهانى و عرفانى، از تطبيق و سازگارى ميان اين رويكرد با معيار قرار دادن حديث چشمپوشى ننموده و با حسّاسيّت تمام، در هماهنگى و همسانسازى عقل و حكمت با روايات مرتبط با مقام نبوّت در كتاب الحجّة كوشيده است.
كليدواژهها: نبوّت / نبى / ضرورت بعثت / راههاى شناخت پيامبران / امتيازات پيامبران / درجات پيامبران اصول كافى / ملّاصدرا.
مقدّمه
يكى از مسائل مشترك ميانِ اديان ابراهيمى عليه السلام كه هم در علم كلام و هم در فلسفه دين از آن بحث مىشود، مسئله نبوّت و چيستى مقام رسالت است. اهمّيّت اعتقاد به اين امر در اسلام، بهقدرى است كه نحوه اعتقاد و تفسير آن، سبب بروز آرا و افكارى مختلف و بعضاً متعارض شده است. در اين ميان، اعتقاد شيعه اماميّه از ويژگى و جايگاهى خاص برخوردار است. زيرا بر اساس آن، نبوّت و رسالت الهى، مقامى است كه از جانب خدا، براى امّتى خاص جعل شده و پيامبر كسى است كه مردم را در پيمودن راه تكامل و سعادت و نظام صحيح زندگى، يارى مىرساند. از اينرو در باور اماميّه، بعثت پيامبران، امرى ضرورى و اجتنابناپذير و در نيل انسان به كمال شايسته خويش، بايسته است.
در گستره تاريخ انديشه اسلامى، دانشمندان و علماى كلام، حكمت و عرفان با ادلّه عقلى، فلسفى و عرفانى، وابستگى ساير ممكنات به وجود نبى و چگونگى آن و مسائل مرتبط با آن را اثبات كردهاند. در اين ميان از نقش تأثيرگذار ملاصدرا نمىتوان غافل شد. او بهعنوان مؤسّس حكمت متعاليه، همواره به اصول و مبانى اعتقادى شيعه اثناعشرى ايمانى راسخ داشته و در دفاع از آموزهها و عقايد تشيّع و رفع غبار ابهام از آنها، از هيچ تلاشى فروگذار نكرده است. آموزههاى نقلى و وحيانى