اطاعت از خاتم پيامبران در قرآن كريم‏ - صفحه 100

رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنينَ وَ أَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها) 1؛ آرامش براى پيامبر و فردى كه همراه او بود و مجدّداً يارى لشكريان نامرئى و اين سكينه هنگامى است كه خداوند رسولش را يارى كرد: (إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكينَتَهُ عَلَيْهِ وَ أَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْها) 2؛ آرامش مؤمنان در حقيقت فزونى در ايمان است: (هُوَ الَّذى أَنْزَلَ السَّكينَةَ في قُلُوبِ الْمُؤْمِنينَ لِيَزْدادُوا إيماناً مَعَ إيمانِهِمْ) 3؛ بيعت با رهبرى خشنودى خدا و آرامش مؤمنان را به همراه دارد: (لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما في قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكينَةَ عَلَيْهِمْ) 4.
پس سكينت، از جنود خداى تعالى است.
طبق آيه مورد بحث، كافران «حميّت»5 در دل راه دادند. خدا هم در مقابل سكينت را بر رسول و بر مؤمنين نازل كرد و درنتيجه، آرامش دل يافتند و خشم و شجاعت دشمن، آنها را سست نكرد و برعكس، از خود سكينت و وقار نشان دادند. كلمه تقوا، همان كلمه توحيد و همان سكينت است.
منظور از سكينت، روح ايمان است كه همواره آدمى را امر به تقوا مى‏كند 6 و سكينت، همراه با افزون شدن ايمان بر ايمان 7 و نيز ملازم با كلمه تقواست، كه قلب آدمى را به پرهيز از محرّمات الهى وامى‏دارد.
خداى تعالى در قرآن، سكينت را به خود نسبت مى‏دهد و آن هم به‏گونه‏اى كه از آن نوعى اختصاص فهميده مى‏شود. درباره سكينت هم مى‏فرمايد: (أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ) خداوند سكينت خود را بر رسولش و بر مؤمنان نازل كرد.8

1.توبه (۹) / ۲۶

2.توبه (۹) / ۴۰

3.فتح (۴۸) / ۴

4.فتح (۴۸) / ۱۸

5.به حالت خشم و همچنين نخوت و «تعصّب خشم‏آلود»، «حميّت» مى‏گويند. (راغب اصفهانى، ج ۱۸، ص ۴۲۶)

6.طباطبايى، الميزان فى تفسيرالقرآن، ج ۱۸، ص ۴۳۳

7.مراغى، ج ۱۰، ص ۸۷

8.ابوالفتوح رازى، ج ۹، ص ۲۰۷

صفحه از 102