4. منظور، دعوت به بهشت است كه در آنجا حيات جاودانى است. ۱
تمامى تعاريف، ناظر بر دعوت به اطاعت است ولى آنچه علّامه طباطبايى فرمودهاند فصلالخطاب مطلب و كاملكننده آن است:
آيه شريفه، مؤمنين را به اطاعت دعوت حقه به استجابت خدا و رسولش در پذيرفتن دعوت پيغمبر سفارش مىكند و ناظر به زندگى حقيقى انسان است كه اشرف و اكمل از حيات دنيوى است و با علم و عمل درك مىشود. ۲
امام صادق فرمودهاند: آيه، در مورد ولايت اميرالمؤمنين على عليه السلام نازل شده است. ۳
در آيه مورد بحث، پيامبر مردم را براى «حيات» فرا مىخواند و در آيه 25 سوره روم خداوند مردم را فرامىخواند: (إِذا دَعاكُمْ دَعْوَةً مِنَ الْأَرْضِ إِذا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ) و اين فراخوان بهسوى رستاخيز است.
5. دعوت رسول
«رسول» به چه چيزى دعوت مى كند كه بايد استجابت و سپس اطاعت شود؟ دعوت به اطاعت از رسول يا براى پذيرفتن حكم است يا براى گوش دادن واطاعت كردن است يا براى انجام عمل صالح است كه در آيات، روش دعوت بيان مىشود:
(وَ إِذَا دُعُواْ إِلىَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ مُعْرِضُونَ)۴
و چون بهسوى خدا و پيامبر او خوانده شوند تا ميان آنان داورى كند، ناگاه دستهاى از آنها روى برمىتابند.
منظور از دعوت بهسوى خدا، حكم ميان طرفين دعوا طبق قوانين الهى است و مراد از دعوت به سوى رسول، حكم ايشان است كه براساس شرع صادر مىشود و
1.طبرسى، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ۱۰، ص ۱۹۲؛ زحيلى، ج ۹، ص ۲۹۰
2.طباطبايى، الميزان في تفسيرالقرآن، ج ۹، ص ۵۶
3.عروسى حويزى، ج ۲،؟؟؟
4.نور (۲۴) / ۴۸