فرزندش او را در حال احتضار يافت، سخن پدرش را تكرار كرد و گفت چرا مرگ را به وصف نمىآورى، حال آنكه هوشت برجاست و عقلت زايل نگرديده؟ عمروبن عاص پاسخ گفت: فرزندم، وسعت مرگ در دايره وصف من نمىگنجد ليك اندكى از آن را برايت وصف مىكنم. خود را اينگونه مىيابم: گويى بر گردنم كوه رضوى سنگينى مىكند، درونم را خارهاى درخت خرما فرا گرفته است و جانم از سوراخ سوزنى بيرون مىآيد. ۱
عمروبن عاص پس از آنكه ناجوانمردانه به آرزوى ديرينهاش - فرمانروايى مصر - مىرسد، بر سر پرداخت خراج به معاويه، با او دچار اختلاف مى شود و از فرمان معاويه براى پرداخت خراج، سرباز مىزند امّا چون تاكيد و اصرار وى را مشاهده مىكند، خشمگين مىشود در قصيدهاى زبان به افشاگرى و مفتضح ساختن معاويه مىگشايد.
اين قصيده كه به جلجليّه شهرت دارد، شامل 66 بيت و اسناد و مدارك آن به شرح زير است:
فهرست چاپى كتابخانه خديوى مصر، ج 4، ص 314؛
اسحاقى، لطائف أخبار الدّول، ص 41؛
ابنشهر آشوب، المناقب، ج 3، ص 106؛
سيّد نعمتاللَّه جزائرى، الأنوار النّعمانية، ص 43؛
زنوزى، رياض الجنة، ج 2.
اقرار عمروعاص به امامت و ولايت امام على عليه السلام
عمروعاص قبل از اقرار به حقيقت در مورد حقّ انكارناشدنى امامت و خلافت امام على عليه السلام پس از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله ابتدا مقدّمهاى ذكر مىكند. وى در چندين بيت، ترسو بودن معاويه را به نظم مىكشد و همين صفت منفى در وجود آن فرمانرواى
