اذان - صفحه 4

مى كنند . براى اين منظور ، ما ابتدا احاديث قابل قبول در باره خاستگاه تشريع اذان را مى آوريم و سپس به نقل احاديثى مى پردازيم كه در آن ، اهل بيت عليهم السلام ، استناد آغاز اذان به رؤياى عبد اللّه بن زيد را به شدّت رد كرده اند و در ادامه در يك تحليل دقيق علمى ، بى پايه بودن روايات رؤيا را اثبات مى نماييم.

2 . حكمت اذان

در باره حكمت تشريع اذان ، نكات متعدّدى ذكر شده است كه همگى در واقع ، به دو نكته اصلى باز مى گردند :

الف ـ حكمت فردى

اذان ، اعلام وقت نماز و دعوت يكايك مسلمانان به بهترين كار ، يعنى ارتباط با خداى بى نياز براى رسيدن به رستگارى و كاميابىِ مطلق است.

ب ـ حكمت اجتماعى

اذان ، علاوه بر يادآورىِ وظيفه فردى ، يك شعار سياسى ـ اجتماعى نيز هست . كلام امام رضا عليه السلام : «مجاهرا بالإيمان ، معلنا بالإسلام ؛ ۱ آشكار كننده ايمان و علنى سازنده اسلام است» در تبيين فلسفه تشريع اذان ، اشاره به اين نكته مهم است كه تنها ، ارتباط پنهانى و فردى با خدا ، كافى نيست و در جوامع اسلامى ، در هر شب و روز ، بايد شعار توحيد و نفى شرك و دعوت به ارزش هاى دينى با صداى بلند تكرار شود . تكرار اين شعار ، نه تنها زمينه را براى تداوم حاكميّت اسلام در جوامع اسلامى فراهم مى كند ، بلكه در كنار استقرار ارزش هاى دينى ، مى تواند موجب انتقال اين فرهنگ به ساير جوامع گردد .

3 . چگونگى اذان

يكى از مسائل مهم در مبحث تشريع اذان ، چگونگى اذان و تعداد بندهاى آن است

1.ر . ك : ص ۳۵۴ ح ۱۶ .

صفحه از 169