امامت - صفحه 265

۳۵۰.الكافىـ به نقل از سُفيان بن عُيَينه ـ :امام صادق عليه السلام فرمود : «پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : من نسبت به هر مؤمنى ، از خود او سزاوارترم و پس از من ، على به او سزاوارتر است » .
به امام صادق عليه السلام گفته شد : معناى اين سخن چيست؟
فرمود : «اين سخن پيامبر صلى الله عليه و آله كه : هر كس بميرد و بدهى يا عائله اى [بى سرپرست ]بر جاى بگذارد ، بر عهده من است و هر كس بميرد و مالى بر جاى نهد ، از آنِ وارثان اوست . پس هر گاه مردى مالى نداشته باشد ، بر خود ولايتى [و قدرت تصرّف] ندارد و هر گاه هزينه عائله خويش را نپردازد ، بر آنان اختيار امر و نهى نيز ندارد ، و پيامبر صلى الله عليه و آله و امير مؤمنان عليه السلام و امامان پس از آن دو ، ملزم به آن (تأمين مخارج عائله اش) هستند .
از اين جاست كه ايشان از خود آنان ، به آنان سزاوارترند . علّت اسلام آوردن عامّه يهود هم چيزى جز همين سخن پيامبر خدا نبود ؛ چرا كه نسبت به خود و خانواده هايشان ، آسوده خاطر گشتند» .

۳۵۱.امام رضا عليه السلام :به بدهكار ، هر گاه در راهى درست قرض كرده باشد ، يك سال مهلت داده مى شود ، بلكه برايش گشايشى پيدا شود ، وگر نه ، پيشوا ، بدهى او را از بيت المال مى پردازد .

۳۵۲.امام صادق عليه السلام :هر كس بميرد و بدهى اى داشته باشد ، بدهى اش بر عهده ماست ، و بازماندگانش به ما مراجعه كنند ، و هر كس بميرد و مالى بر جاى نهد ، از آنِ وارثان اوست ، و هر كس بميرد و وارثى نداشته باشد ، دارايىِ او از انفال است [كه در اختيار امام قرار مى گيرد] .

صفحه از 327