۴۰۱.الكافىـ به نقل از ابو حمزه ـ :از امام باقر عليه السلام پرسيدم: حقّ امام بر مردم چيست؟
فرمود: «حقّ او بر آنان ، اين است كه سخنش را بشنوند و فرمان ببرند».
گفتم: حقّ آنان بر او چيست؟
فرمود: «[بيت المال را] ميان آنان به يكسان تقسيم كند و با رعيّت ، دادگر باشد».
۴۰۲.امام رضا عليه السلامـ خطاب به ابو هاشم داوود بن قاسم جعفرى ـ :اى داوود! ما به واسطه پيامبر خدا، بر شما حقّى داريم و شما نيز بر ما حقّى داريد. پس هر كه حقّ ما را بشناسد ، حقّ او [بر ما] واجب مى گردد، و هر كه حقّ ما را نشناسد ، براى او حقّى [بر ما ]نيست.
۴۰۳.الإرشادـ در حديث بيعت با امام رضا عليه السلام ـ :سپس مأمون به امام رضا عليه السلام گفت: براى مردم خطبه بخوان و برايشان سخن بگو.
امام رضا عليه السلام خداوند را سپاس گفت و او را ستود و فرمود: «ما به واسطه پيامبر خدا ، بر شما حقّى داريم و شما نيز به واسطه او ، بر ما حقّى داريد . پس هر گاه حقّ ما را گزارديد ، حقّ شما نيز بر ما لازم مى آيد».
در آن مجلس ، جز اين سخن ، از ايشان سخنى بازگو نشده است.
۴۰۴.امام رضا عليه السلام :ما خاندانى هستيم كه به واسطه پيامبر خدا ، حقّ ما [بر مردم ]واجب گشته است. پس هر آن كس كه به واسطه پيامبر خدا حقّى بگيرد و همانند آن حق ، از خود به مردم ندهد ، او حقّى ندارد. ۱
ر. ك : ص 435 (فصل نهم : وظايف امام)
و ص 499 (فصل دهم : حقوق امام و امّت) .
1.يعنى : همان گونه كه ما بر مردم حقّى داريم ، مردم نيز همانند آن ، بر ما حق دارند، و همان طور كه مردم در برابر ما وظيفه دارند ، ما نيز در قبال آنان وظيفه اى داريم.
