2 / 3

پيروى از خِرد

۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در بيان آنچه از خِرد ، شاخه شاخه مى شود ـ :... از خِرد ، بردبارى منشعب شد ، و از بردبارى ، دانايى ، و از دانايى ، رهيابى ، و از رهيابى ، پاك دامنى ، و از پاك دامنى ، خويشتندارى ، و از خويشتندارى ، آزرم ، و از آزرم ، متانت ... . و از متانت ، اينها منشعب مى شود : فرهيختگى ، ملايمت ، دورانديشى ، امانت پردازى و ترك خيانت .

۱۰۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در توصيف نادان ـ :اگر رازى را به او بسپارى ، به تو خيانت مى كند ، و اگر او رازى به تو بسپارد ، به تو بدگمان است [كه رازش را فاش سازى] .

۱۰۱.امام صادق عليه السلامـ در بيان سربازان خِرد ـ :امانتدارى كه ضدّ آن خيانت است .

2 / 4

نظارت بر كارگزاران دولت

۱۰۲.امام على عليه السلامـ در فرمانش به مالك اشتر ـ :ديگر آن كه بر كارگزارانت نظارت كن ، و آنان را بيازماى و به كار گمار ، و از سرِ جانبدارى و دل بستگى ، كسى را عهده دار كارى مكن ؛ زيرا اين دو خصلت ، كانون انواع ستم و خيانت است . كارگزارانت را از ميان افراد كارآزموده و آبرومند ، خاندان هاى شايسته و پيش گام در اسلام برگزين ؛ زيرا اينها مردمانى بزرگوارتر ، آبرودارتر ، كم طمع تر و عاقبت انديش ترند . سپس روزيانه آنان را سرشار گردان ، كه اين كار ، آنها را بر پاك ماندن ، نيرو مى بخشد ، و از دست انداختن به دارايى هايى كه در اختيارشان است ، بى نياز مى سازد ، و چنانچه از فرمان تو سرپيچى كردند يا امانت تو را شكستند ، بر آنان حجّت دارى .
سپس ، كارهاى آنان را زير نظر دار و ديده ورانى راستگو و وفادار بر آنان بگمار ؛ زيرا نظارت نهانى تو بر كارهاى ايشان ، آنها را به رعايت امانت و نرمى با شهروندان وا مى دارد .