الف ـ سند اين احاديث در منابع كهن و معتبر اهل سنّت به جابر بن سَمُره ۱ و ابو جحيفه ۲ مى رسد .
ب ـ گزارش جابر بن سَمُره ۳ در نزد اهل سنّت ، صحيح و معتبر است . بغوى در ارزيابى اين حديث مى گويد :
بر صحّت اين حديث ، اتّفاق وجود دارد . ۴
افزون بر اين ، آلبانى برخى طُرُق اين حديث را صحيح مى داند . ۵ اين حديث همچنين در صحيح مسلم ۶ و صحيح البخارى ۷ روايت شده كه اين نقل ها نيز نزد اهل سنّت معتبر شمرده مى شوند ، هر چند در نقل بخارى به جاى «اثنا عشر خليفة» ، «اثنا عشر أميرا» آمده است .
ج ـ گزارش جابر بن سَمُره با همان اسنادى كه در منابع اهل سنّت آمده ، در منابع حديثى شيعه نيز نقل شده است . ۸
د ـ احاديث ياد شده ، علاوه بر جابر بن سَمُره از طريق عبد اللّه بن عمر ، عبد اللّه
1.الكافي ، ج ۳ ، ص ۱۹ ، ح ۳ ، وص ۲۷۸ ، ح ۱ ، وج ۴ ، ص ۱۲۰ ، ح ۱ ، وج ۵ ، ص ۱۱۹ ، ح ۲ و ...
2.. ر . ك : ص ۳۱۰ و ۳۱۲ ـ ۳۱۵ ح ۷۷ ـ ۸۱ .
3.. ر . ك : ص ۳۱۴ ح ۸۲ .
4.جابر بن سَمُره ، از صحابيان كم سال و خواهرزاده سعد بن ابى وقّاص است (تهذيب الكمال : ج ۴ ص ۴۳۷ ش ۸۶۷ ) . پدرش در سال فتح مكّه مسلمان شد ( الإصابة : ج۳ ص۱۴۹ ) . او در كوفه مى زيست و پس از سال ۷۳ وفات يافت ( سير أعلام النبلاء : ج۳ ص۱۸۶ ) . از او ۱۴۶ حديث ( با حفظ مكرّرات ) نقل شده كه ۲۳ روايت آن، در صحيح مسلم است ( تهذيب الأسماء : ج ۱ ص ۱۴۲ ) .
5.شرح السنّة : ج ۱۵ ص ۳۱.
6.سلسلة الأحاديث الصحيحة : ج ۱ ص ۶۵۱ ش ۳۷۶ .
7.ر . ك : ص ۳۱۰ ح ۷۷ ـ ۷۹ .
8.ر . ك : ص ۳۱۶ ح ۹۰ .
