آشنايي با نرم افزار «دانشنامه جامع نهج البلاغه» - صفحه 197

نهج البلاغه به زبان هاى گوناگونْ موجود است, اما در اين نرم افزار, تنها از ترجمه و شروحى استفاده شده است كه تمام نهج البلاغه را موضوع كار خود قرار داده باشند. البته بعضى از شروح, به علّت فوت مؤلف, ناتمام مانده, يا قسمت هايى از آنها در اثر گذشت زمان, مفقود شده است. بر همين اساس, از ترجمه ها و يا شروحى كه تنها شامل يك خطبه, نامه و يا بخشى از نهج البلاغه بوده اند, استفاده نشده است. اطّلاعات كتابشناختى ترجمه ها و شرح ها در فهرست ضميمه آمده است.
تطبيق متون: از جمله مشكلاتى كه محقّقان در نهج البلاغه و در شروح و ترجمه ها با آن مواجه هستند, عبارت اند از:
الف) عدم هماهنگى بين ترتيب و شماره خطبه, نامه و يا كلمات قصار موجود در نسخ گوناگون نهج البلاغه,
ب) تفاوت در متن خطبه ها, نامه ها و كلمات قصار, خصوصاً در ابتدا و انتهاى آنها در كتب مختلف,
ج) تفاوت متون از لحاظ معنا و مفهوم, به دليل اختلاف در منابع و مصادر كه از آن به تفاوت در نسخه بدل ها تعبير مى شود.
با توجّه با اين مشكلات, از ويژگى هاى بسيار مفيد اين برنامه, امكان تطبيق بين متون شرح ها و ترجمه هاى مختلف نهج البلاغه است كه از متن آنها در برنامه استفاده شده است. به اين ترتيب كه كاربر, در حين بررسى هر يك از خطبه ها يا نامه ها يا كلمات, مى تواند هم زمان, ترجمه يا شرح آن را در منابع مختلف, بدون نياز به مطابقت بين آنها مشاهده نمايد. شايان ذكر است كه همين امكان, در مشاهده تصاوير نسخه خطّى قديمى و تصاوير ترجمه نهج البلاغه به زبان اردو نيز وجود دارد.
كلمات فعّال در متن: از مزاياى برنامه آن است كه در حين نمايش متن كتاب, مى توان يكى از مشخّصات زير را فعّال نموده, در حين نمايش متن, آن مشخّصه را با رنگى ديگر مشاهده نمود و به توضيحاتى درباره آن در زير صفحه, دست يافت. اين

صفحه از 205