ابراهيم بن هاشم كوفی - صفحه 88

عقل و دين را با هم پيوندى ناگسستنى زد و در جاده هاى ظلمانى جهل و نادانى, اهل بيت(ع) را به عنوان راهبران امين و هدايتگران ونورافشانان مسير, برگزيد. در كتب رجالى و تاريخى, تاريخ ولادت او مشخّص نشده; امّا آنچه از قراين و شواهد به دست مى آيد و با توجّه به نظر بسيارى از عالمان علم رجال كه او را از اصحاب و يا معاصران امام رضا(ع) دانسته اند, مى توان ولادت او را در اواخر قرن دون هجرى, در ايّام امامت امام كاظم (ع) و در شهر كوفه دانست. ۱

مهاجرت از كوفه به قم

از مهاجرت ابراهيم بن هاشم به قم, اطّلاعات زيادى در دست نيست; ولى با توجه به رشد و نموّ او در كوفه ـ كه مركز تشيّع بوده است ـ, مى توان به سلوك تربيتى و علمى او پى برد. كشّى, نجاشى و شيخ طوسى(ره), در كتب رجالى خود, وى را اين گونه توصيف كرده اند:
إنّه أوّل من نشر حديث الكوفيين بقم.
او اوّلين كسى است كه حديث كوفيان را در قم منتشر نمود.
ابراهيم, پس از فراگيرى علوم و كسب احاديث از مشايخ حديثى به قصد انتشار اخبار اهل بيت(ع) در قم, از كوفه بدين شهر مهاجرت كرد و به ترويج مكتب حديثى خويش (كوفه), در قم همّت گماشت. يكى از نويسندگان معاصر مى نويسد:
او رشته هاى مختلف حديث را از اين جا و آن جا تحصيل كرد و سپس به قم آمد تا كه قم را از حديث اهل بيت(ع) غنى سازد. او بعد از تحصيل حديث از كوفيانى چون: ابن محبوب, به بغداد رفت و حديث بغداديان را از هر كس كه در آن جا صاحب كتاب و دانشى بود, فراگرفت و از مشايخ شام, عراق, كاشان, اصفهان, اهواز, رى, نيشابور, همدان, كرمان و… هر جا كه بود, بهره ها گرفت و هم اينك [از او] حدود هفت هزار حديث فقهى, اخلاقى و تاريخى

1.تهذيب المقال, ص ۲۷۵.

صفحه از 102