امام(ع) از آنان با عنوان اهل بيتِ خود, ياد فرمود.
امّا از اوايل قرن سوم به بعد, به تدريج, شاهد منازعات و اختلافات علمى حوزه ها با يكديگر و بويژه قم با عراق (و مشخّصاً كوفه) هستيم. عوامل چندى در اين اختلافات, مؤثّر بوده است كه مهم ترين آنها دو عامل: اختلاف عقايد و نحوه برداشت از احاديث, و نيز اقدامات غُلات و تفرقه افكنى و حديث سازى آنهاست, به گونه اى كه حوزه قم براى مصون ماندن از آسيب هاى اين جريان, به سختگيرى در معيارهاى پذيرش روايات و اصول جرح و تعديلْ روى آورد. سختگيرى و شدّت عمل ابن وليد و احمد بن محمد بن عيسى اشعرى در اين باره, مشهور است كه روايت از يونس بن عبدالرحمان و حسن بن محبوب را تحريم كرده بودند; چرا كه يونس, سماع را در نقل احاديث, شرط نمى دانست. مشايخ قم, احمد بن محمد بن خالد برقى را به اتّهام غلو, از قم بيرون راندند. ^۱
از اين رو, فعّاليت و تلاش ابراهيم بن هاشم, به عنوان يكى از پرورش يافتگان مكتب حديثى عراق براى نشر احاديث كوفيان در قم, اهميّتى بسزا مى يابد و مى توان او را بنيانگذار مكتب حديثى جديد در قم دانست.

روايت ابراهيم از امام صادق(ع)

ابراهيم بن هاشم قمى, از جمله راويانى است كه در روايتش از ائمه(ع), پراكندگيِ نظر فراوانى وجود دارد. اوّلين بحث در اين زمينه, روايت او از امام صادق(ع) است. در التهذيب شيخ طوسى و الكافى مرحوم كلينى, روايتى از على بن ابراهيم, از ابراهيم بن هاشم آمده است كه او از امام صادق(ع) درباره صدقات اهل ذمّه سؤال مى كند. شهيد ثانى(ره) در حواشى خود, اين روايت را مى پذيرد, به اين دليل كه ابراهيم از اصحاب امام رضا(ع) و از شاگردان يونس است. بنابراين, روايت او از امام صادق(ع) بعيد نيست. ميرداماد(ره) نيز در الرواشح, بر همين نظر است, با اين