الحديث النبوی بين الرواية و الدراية ، در يك نگاه - صفحه 179

مؤلف، آنگاه براى هر صحابى فصلى مى گشايد و در باب زندگى و احاديث صحيح و نادرست او سخن مى گويد. براى مثال، در مورد معاذ بن جبل (20 قبل از هجرت ـ 18 هجرى) با اشاره به زندگى و جايگاه علمى او، چند حديث برجسته او را كه به بيان حق خداوند بر بندگان، ذكر درهاى نيكى و فضيلت جهاد پرداخته، نقل مى كند و سپس احاديثى را از او مى آورد كه از آنها بوى تجسيم و تشبيه، سادگى در فهم شريعت و مستجاب نشدن دعاى پيامبر(ص) به مشام مى رسد. پس از نقل اين احاديث، آنها را با معيارهاى پيشين ارزيابى و نادرستى آنها را عيان مى نمايد. در آخر نيز حديث معروفى كه معاذ راوى آن است و دستاويز معتقدان به حجّيت قياس در استنباط احكام گرديده است، نقل و ارزيابى و درجه دلالت و عدم دلالت آن باز نموده مى شود.
تعدادى از صحابيانى كه در اين بخش بررسى شده اند و احاديثشان ارزيابى شده، عبارت اند از: ابن عبّاس، ابوسعيد خدرى، ابوموسى اشعرى، اسامة بن زيد بن حارثه، براء بن عازب انصارى، زيد بن ثابت انصارى، سعد بن ابى وقّاص، سمرة بن جندب، طلحة بن عبيداللّه تميمى، عبادة بن صامت، عبداللّه بن مسعود، مغيرة بن شعبه، عبداللّه بن عمر، جابر بن سمره، جبير بن مطعم، عبداللّه بن زبير و تميم دارى.
كوتاه سخن اينكه ارزيابى روايات صحابيان و پرهيز از داورى درباره شخصيّت آنها، اين بخش را خواندنى كرده است. بويژه آنكه اين ارزيابى، هم شامل صحابه خوشنام است و هم كسانى كه در وثاقت و عدالتشان ترديد هست. همچنين خواندن بخش نخست كتاب، خواننده را از مراجعه به بسيارى از منابع و مآخذ مفصّل بى نياز مى كند.

صفحه از 178