برخى از متكلّمان، از مجموع سخنان اهل كلام و حكمت، نتيجه گرفته اند كه علم احكام نجومى، دخالتى در حوادثى كه انجام گرفتن آنها به اختيار و اراده انسان بستگى دارد، ندارد. لذا سخن فال بين ها و پيشگويانى كه به ديگران مى گويند: تو فلان وقت ازدواج خواهى كرد، اسبى خواهى خريد، دشمنت را خواهى كشت، به فلان شهر سفر خواهى كرد و… باطل و نادرست است. امّا در باب امور كلّى كه رخ مى دهد و به اراده و اختيار انسان بستگى ندارد، چه بسا سخنان منجّمان و پيشگويان بى وجه نباشد؛ مثلا حوادثى كه بر اثر حركت سيّارات، خورشيد و ماه رخ مى دهد. امّا به طور كلّى، با توجّه به بطلان احكام نجومى به عنوان ضرورى دين و تحريم اعتقاد به آن از سوى پيامبر اكرم(ص) و نهى از تصديق منجّمان، نمى توان به سخنان ايشان اعتماد نمود، بعلاوه كه گاهى سخنان آنان، انسان را به اعجاب واداشته و ايشان را مستحق مدح و ستايش جلوه مى دهد و شخص از خداوند غافل مى شود، كه خود، نوعى كفر محسوب مى شود. ^۱
ناگفته نماند كه در بحث از مكاسب محرّمه، فقهاى عظام درباره «تنجيم»، يعنى احكام نجومى، به تفصيل بحث كرده و اقسام حرام آن را برشمرده اند. شيخ انصارى، پس از بحث مفصّلى در اين باره و اشاره به اقوال و روايات، در پايان نتيجه گرفته بهتر اين است كه انسان، از «حكم به نجوم» اجتناب نمايد، چون نه تنها علم به احكام نجومى از فعل و انفعالات اجرام آسمانى پيدا نمى شود، بلكه ظنّ نيز حاصل نمى گردد. ^۲ البتّه اخبار از اوضاع فلكى را كه بر حركت كواكب مبتنى است، مانند اخبار از خسوف و كسوف يا پيش بينى وضعيت هوا و امثال آن، جايز شمرده است. ^۳ بحث در اين زمينه از منظر فقها، فرصت ديگرى مى طلبد.