كتابشناسی«غُرَرُ الحِكَم و دُرَرُ الكَلِم» - صفحه 162

نسخ و نستعليق مرحوم حاج ميرزا حسن هريسى، به چاپ رسيده و از آن پس، چندين بار تجديد چاپ گرديده است. مترجم، علاوه بر ترجمه احاديث، گاه به احاديث مناسب ديگر و ذكر برخى حكايات اشاره نموده و اين بنده، فهرست موضوعى آن را تدوين كرده است. نيز منتخبى از آن به سال 1352ش، در شيراز در پنجاه صفحه به چاپ رسيده است.
با انتشار اين ترجمه، كارهاى فراوانى بر روى «غرر الحكم» انجام گرفت كه بدان اشاره مى شود.

ب) شرحها

شرح محقق مدقّق، فقيه محدّث، آقا جمال الدين محمد بن
آقا حسين خوانسارى (م26رمضان 1125ق)
اين شرح، علاوه بر توضيح احاديث، آكنده از فوايد گوناگون كلامى و حديثى و شرح احتمالات هر حديث است و به كوشش مرحوم استاد مير سيد جلال الدين محدّث ارموى در شش جلد به سال 1346ش/1387ق، به وسيله انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رسيده است و معرّفى آن، نياز به مقالتى جداگانه دارد. ۱ محدّث ارموى، بر اين شرح، فهرستى موضوعى تدوين كرده كه شرح آن خواهد آمد.

ج) تكمله ها

1 ـ «عيون الحكم والمواعظ و ذخيرة المتّعظ والواعظ»

كافى الدين ابوالحسن على بن محمد بن حسن بن ابى نزال ليثى واسطى، معروف به «ابن شرفيه» (از علماى قرن ششم هجرى)
اين كتاب،حاوى بيشترين سخنان كوتاه اميرالمؤمنين على(ع) است و در آن 13628

1.ر.ك: مقاله «نگاهى به شرح آقا جمال خوانسارى بر غررالحكم و دررالحكم» از سيد حسن اسلامى، در همين شماره و همچنين مقاله «معرّفى شرح غرر آقا جمال» از محمد على مهدوى راد، در مجلّه آينه پژوهش، ش۵۵ـ۵۶ .

صفحه از 172