پژوهشي در اشعار وصيت - صفحه 76

شعراء بوده وى نخست به دشمنى با پيامبر خدا(ص) پرداخت و پيش از فتح مكه مسلمان شد. در جنگ صفين جلو روى رسول خدا(ص) و افسار اسب آن حضرت را در دست داشت و فرار نكرد. برخى نيز گفته اند مغيره برادر ابوسفيان است. ابوسفيان در سال پانزدهم يا بيستم بعثت در مدينه فوت كرد. خليفه دوم عمر بن خطاب بر جنازه او نماز خواند. (ابن سعد، طبقات، ج 4، ص 49 «هر دو را يكى دانسته» ذهبى، سير اعلام النبلا، ج 1، ص 203 ؛ ابن عبدالبر، الاستيعاب، ج 4، ص 1673. ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص 70. «وى ابوسفيان و مغيره را يكى دانسته» ابن اثير، الغابه، ج 5، ص 213، ابن حجر، الاصابة، ج 5، ص 86 ؛ طبقات فحول الشعراء، ج 1، ص 247.
بر اين اساس يا بايد گفت: يا ابوسفيان تا جنگ صفين زنده بوده و يا مغيره برادر او بوده، به احتمال قوى وى تا جنگ صفين زنده بوده و مؤلفان تراجم تاريخ زندگى و وفات او را با ترديد آورده اند چنانكه ابن عبدالبر در پايان گويد: واللّه اعلم.

12. امام على(ع)

يا عجباً...
أن يقرنوا وصيه والأبتراشانى الرسول واللعين الأخزرا
پيش از جنگ صفين معاويه به عمرو بن عاص وعده داد مملكت مصر را به او مى سپارد با اين شرط كه او از معاويه حمايت كند. پسر عم عمرو بن عاص به نصيحت او پرداخت تا دينش را به دنيايى معاويه نفروشد. اشعارى در اين موضوع سرود. معاويه به تعقيب پرداخت تا او را دستگير كنند او به كوفه نزد حضرت على(ع) رفت و جريان را گزارش نمود. حضرت اين اشعار را سرود: وقعه صفين، 42، شرح نهج البلاغه، ج 2، ص 70.
منظور از وصى خودش است و ابتر عاص بن وائل است كه سوره «انا اعطيناك الكوثر» در رابطه با دشنام او به پيامبر(ص) نازل شده (در المنثور، سيوطى، ج 7، ص 8، ح 646، تفسير طبرى، ج 12، ص 717، معالم التنزيل، بغوى، ج 5، ص 632، تفسير كشاف، زمخشرى، ج 4، ص 806 ؛ فتح القدير، شوكانى، ج 5، ص 53.

صفحه از 91