بررسي كتاب النكت البديعات علي«الموضوعات» - صفحه 273

است. هر برگه از اين نسخه 29 سطرى و با اندازه 5/17 * 5/24cm كه خطّ آن واضح و روشن است و به همراه ديگر ملحقات مجموعه، تاريخ بسال 1058 دارد.
اين مشخّصات نسخه خطّى قبل از مقدمه محقّق آمده است. اين كتاب به عربى تأليف شده و به نظر مى رسد به فارسى يا زبان ديگرى ترجمه نشده و شرحى نيز بر آن نوشته نشده است.
محقّق در مقدّمه كتاب، انگيزه خود را از انجام دادن اين كار، چنين توضيح مى دهد:
وقتى ديدم سيوطى بر الموضوعات ابن جوزى در دو كتاب جداگانه (اللئالى المصنوعة و النكت البديعات) بررسى و نقد كرده، بر آن شدم به نحوى هر دوى آنها را يكى كنم. از اين رو، با اين كار و آوردن فهارسى در پايان كتاب، خواستم از رجوع به ديگر كتاب ها بى نياز شويد. پس احاديثى كه بيشتر از اللئالى المصنوعة آمده، آيات قرآنى و بيشتر احاديث مرفوع و موقوف و آثار را خارج كردم و در فهارس كتاب، قرار دادم....
همان طور كه عامر احمد در مقدّمه اش بدان اشاره كرده، فهرست هايى به كتاب نكت البديعات افزوده است. اين فهارس ششگانه ـ كه تقريباً كامل و جامع اند ـ از اين قرار است: 1. فهرست آيات قرآن كريم كه در متن و لابه لاى احاديث آمده، 2. فهرست احاديث مرفوع، 3. فهرست اقوال تابعيان و صحابه (احاديث موقوف)، 4. فهرست جرح و تعديل برخى راويان، 5. فهرست مصادر، 6.فهرست موضوعىِ مطالب كتاب.
همه اين فهرست ها به ترتيب الفبايى تنظيم شده اند ؛ امّا به طور كلّى مى توان به سه كار عمده محقّق در اين چاپ، اشاره كرد كه شايان توجّه است: 1.همان طور كه گفتيم، سيوطى همان مطالب و موضوع هاى النكت البديعات را مفصّل تر و با توضيحات و ارجاعات بيشتر در اللئالى المصنوعة آورده. در اين جا اگر مؤلّف (سيوطى) ارجاعى دهد يا ادّعا و نقل قولى مى كند كه در اللئالى مبسوطتر بيان شده، مصحّح در پاورقى،

صفحه از 275