بررسي كتاب النكت البديعات علي«الموضوعات» - صفحه 274

اضافات مؤلف را ذكر مى كند و حتّى در همان مطالب اللئالى را كه در پاورقى ذكر مى كند ـ اگر نقل قول يا ارجاعى ديگر باشد، آنها را هم با ذكر شماره صفحه و جلدِ كتاب مورد نظر، نشانى مى دهد. اين قسمت با تعبير «زاد المصنف في اللئالى» آمده كه ابتداى هر پاورقى مربوط به اين موضوع اشاره و روشن و واضح است.
2.هر حديثى كه در متن كتاب آمده، در پاورقى با ذكر شماره حديث، جايگاه آن را در كتاب الموضوعات با ذكر شماره جلد (جزء) و شماره حديث (رقم) مشخّص مى كند و طريقى را كه حديث در الموضوعات آمده بازگو مى كند. مثلاً: «أورده من طريق الخطيب، أنظر تاريخه» (9 / 368» ۱ و نيز من طريق ابن عدى انظر الكامل» (1 / 307)، 19 كه اگر از منابعى كه هم اكنون در دسترس هستند، استفاده شده باشد، آنها را هم با ذكر جلد و صفحه ارجاع مى دهد، كه در مثال هاى ياد شده نيز ديده مى شود.
3. در مواقعى كه مؤلّف از كتاب يا فردى نقل مى كند و مطلبى را انتساب مى دهد، محقّق، پس از ارجاع در پاورقى، نام كامل كتاب نويسنده، جلد و صفحه مورد اشاره را ذكر مى كند.
روى هم رفته اين سه كار و تلاش محقّق، بر ارزش اين چاپ افزوده و آن را مناسب تحقيق ها و پژوهش ها در اسرع وقت كرده است. و شايان ذكر است محقّق اين مورد را خود به طور خلاصه در قسمت «منهج التحقيق» توضيح مى دهد.

شيوه مؤلّف و چند نمونه

مؤلّف پس از ذكر شماره و كلمه «حديث» و نيز برخى اختصارات، براى اين كه تعيين كند چه كسانى اين روايت را در كتابشان آورده اند، اوّلين راوى از پيامبر (صحابى را ذكر مى كند. سپس مقدار كوتاهى از حديث را، على طريقة الأطراف، ۲ مى آورد و در آخر با كلمه «الحديث» نشان مى دهد كه روايت، ادامه دارد. سپس علّت حديث را با ذكر راوى جرح و قدح شده از نظر ابن جوزى بيان

1.النكت البديعات، ص ۱۹۳ (پى نوشت).

2.همان جا.

صفحه از 275