6. تلقين تحمّل

ما به هنگام مواجهه با اشخاص مصيبت ديده، با بهره گيرى از روايات، مى توانيم پيام نزول «سلوت» الهى را بر مصيبت ديدگان، به آنان نويد دهيم و بدين وسيله، تحمّل را به ايشان تلقين كنيم و درجه شكيبايى آنان را بالا ببريم. سلوت، يعنى اين كه انسان بتواند مصيبت را از حافظه فعّال خود دور كند و آن را به خاطره هاى ذهنى كم اثر تبديل كند. او در اين حالت، به تدريج از انديشيدن هميشگى به مصيبت دور شده و آن را با همان شدّت اوليه به خاطر نمى آورد. اين فراموشى نسبى، انسان را از چنگال درد و اندوه جانكاه اوليه مصيبت بيرون مى آورد و او را به كارهاى ديگر و واجبات زندگى مشغول مى دارد. امام على(ع) در اين باره چنين فرموده است:
إذا تباعدت المصيبة قربت السلوة؛^۱
چون مصيبت دور مى شود، سلوت نزديك مى گردد.
نيز از آن حضرت چنين نقل شده است:
انّ اللّه ينزل الصبر على قدر المصيبة؛^۲
بى گمان خداوند شكيبايى را به اندازه مصيبت، فرو مى فرستد.
إذا صبرتَ فللتَ حدّها؛^۳
و شكيبايى، تيزى مصيبت را مى زدايد و آن را براى انسان قابل تحمّل مى سازد.
رهنمون كردن مصيبت ديده به اين معرفت والا و تكرار و تلقين آن، در بالا بردن روحيه او موثر و براى باورمندان سخنان اهل بيت(ع) تسلّى بخش است. معناى تسليت دادن به هنگام تعزيت نيز، چيزى جز اين معنا نيست. در برخى از روايات به ضرورت نزول سلوت اشاره كرده و آن را از منّت هاى خداوند بر آدميان به منظور حفظ نسل و زندگى آنان دانسته اند. ^۴ جالب توجه است كه اين سلوت الهى بر دردمندترين فرد خانواده فرود مى آيد و او را تسكين مى دهد؛ كه اگر چنين نباشد، دنيا سامان نمى گيرد و آباد نمى گردد. ^۵