مسند و مسند نويسی - صفحه 49

كتاب هاى مسند، گوناگون اند؛ برخى طبق حروف تهجّى در نام صحابه ترتيب يافته اند، بعضى بر حسب سابقه صحابه در صدر اسلام، يا شرافت در نسب، يا نام قبيله و…؛ برخى منحصر به احاديث يك شخصيّت اند(مثل: مسند على بن ابى طالب ـ ع ـ )؛ و دسته اى شامل احاديث اشخاصى هستند كه در صنفى اشتراك دارند(مانند: مسند الأربعة، مسند العشرة، مسند الصحابة الذين نزلوا مصر).
از جهتى ديگر، برخى مسندها به نام مولّف ناميده مى شوند(مثل: مسند احمد بن حنبل، مسند اسحاق بن راهويه، مسند ابن أبى شيبة) ۱ و بعضى به نام راوى(مانند:مسند على بن ابى طالب ـ ع ـ ).گاهى نيز به مجموعه اى از سندها و مشيخه ها «مسند» مى گويند (مثل: مسند الفردوس در چهار جلد كه شامل سندهاى كتاب فردوس الأخبار است و مسند الشهاب كه سندهاى كتاب شهاب الأخبار است). ۲

مُسنَدى

مسندى، شخصى است كه منسوب به مسند باشد؛ همانند استاد دانشور

1.مسند أبى يعلى الموصلى، تحقيق حسين سليم أسد، دار المأمون للتراث، دمشق، چاپ دوم،ج۱، ص۷ـ ۸، مقدّمه محقّق.

2.كشف الظنون، حاجى خليفه، ج۲، ص۱۰۶۷؛ إيضاح المكنون، اسماعيل پاشا، ج۲،ص۴۸۲؛ مسند الشهاب، در دو جلد در بيروت منتشر شده است(ر.ك به: مسند الرضا ـ ع ـ ، تحقيق حسينى جلالى، مقدمه كتاب)؛ تدريب الراوى، سيوطى، ج۱، ص۴۲.

صفحه از 53