در اشعار جامى است

و از جامى چند بيت از اين مقام بنگارم خوب است :

صوفى چه فغان است كه من اَين إلى اَيناين نكته عيان است من العلم إلى العين
ما الحاصل فى البين چگوئى سفرى كنچون خضر بجوى اين گهر از مجمع بحرين
بر ذمّه ما دين تو از پرتو هستىكو جذب فنائى كه مؤدى شود اين دين
در مشرب توحيد بود و هم دوئى كفردر مذهب تقليد بود نفى دوئى شين
اين وحدت محض است كه از كثرت تكرارگاه اربعه و گاه ثلاث است و گه اثنين
جامى مكن انديشه نزديكى و دورىلا قرب و لا بعد و لا وصل و لا بين
و اين بيت را خوش گفته اند :

تا دسته گل زخار نگريختدر گردن دلبران نياويخت
پس بدان هر آنچه جز خداست علاقه به وى راهزن است و تو را از ساحت حق دور مى نمايد .

ملك و مال و دولت و فرزند راهزندر ره حق نيست غير راهزن
پس هر آن كس مسلمان است و دين خواهد بايد از همه كس و همه چيز دست بردارد ، و خوش مضمونى است اين بيت :

گر با همه اى چو بى منى بى همه اىگر بى همه اى چو با منى با همه اى

إِلاَّ قَلِيلٌ » ¹ .
يعنى : اى كسانى كه گرويده ايد به اسلام ! چه چيز است شما را در وقتى كه گفته مى شود كوچ كنيد در راه خدا ـ همانا مراد از كوچ كردن براى جهاد است و هجرت از لوازم آن ـ پس سنگين مى شويد به سوى زمين و زندگى دنيا ؟ مى خواهيد جز آخرت ، و متاع حيات دنيا قليل است .
و آيه كريمه : « انفِرُوا خِفَافاً وَثِقَالاً » ² همانا جهاد با نفس و قطع علائق و مهاجرت از اوطان است ، و فرار از اخوان از اين جهت است .
در « نهج البلاغه » از حضرت شاه ولايت عليه السلام مرويست : « المهاجر من هاجَرَ ما حرّمَ اللّهُ عَلَيْه » ³ .
يعنى : هر كس هجرت از محرمات و منهيات كرد و تارك آنها شد پس وى مهاجر است حقيقةً و مجاهد است معنىً .
وأيضاً معنى حديث : « إنّ اللّه يحبُّ الاغتراب فى طَلَبِ الرّزق » ⁴ ، همانا از آن رزق معنوى و غذاى روحانى كه سعادت اين دو جهان از آن است تعبير توان نمود .
و معاريف عرفاء با مجاهداتى كه دارند و مكاشفاتى كه براى خود پندارند و هر آن و زمانى خود را در سير و سلوك مى دانند فرار و هجرت ، غربت و عزلت ، تجريد و انفراد را به بيانات خوشى تعبير فرموده اند .