187
روح و ريحان ج3

صادق عليه السلام بود ، وهو اوثق الناس واصدقهم لهجةً ، و كتاب نوادر از اوست .
يازدهم : محمّد بن فضيل است ، و محمّد بن فضيل چند نفرند ، و از القاب و نسب تميز داده مى شوند : يكى ارزق ۱ ، و يكى ازرقى ، و يكى كوفى ، و يكى ازدى است .
دوازدهم : ابراهيم بن ابى محمود خراسانى است ، نجاشى و كشى او را توثيق كرده اند و همان است كه حضرت جواد عليه السلام برايش بهشت را ضمانت فرمود ، و وى از اصحاب حضرت رضا عليه السلام است ، و كتابى بعد از رحلت آن بزرگوار خدمت حضرت جواد عليه السلام آورد به خط شريف پدر بزرگوارش ، پس آن جناب گرفتند و بوسيدند و فرمودند : « واللّه ! خط أبى » ، آن گاه عرض كرد : پدرت مكرر به من مى فرمود : « اسكنك اللّه الجنة أدخلك اللّه الجنة ! » فرمود : « من هم مى گويم » ، آن گاه برايش ضمانت در دخول جنت فرمود ۲ .
اكنون حضرت عبدالعظيم از هر كس روايت كرد دلالت بر جلالت قدر وى مى كند ، پس فقره « فَلْيَنظُرِ الاْءِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ »۳ را فراموش مكن .
خلاصه چنانكه از براى هر يك از مشايخ و اساتيد اهل علم از معاصرين و متقدّمين طريق روايتى است حضرت عبدالعظيم عليه السلام هم از جماعتى كه موثّق بوده اند و ادراك خدمت سابقين از ائمه طاهرين عليهم السلام را كردند از اين طرق و اسانيدى كه اسامى آنها مذكور شد و در صدر هر روايتى خواهى خواند احاديث و رواياتى نقل فرمود .
وايضاً خواهى دانست استاد حقيقى حضرت عبدالعظيم امامين همامين عليهماالسلامبودند ، مسموعات و مرويّات آن جناب از ائمه اطياب عليهم السلامعلاوه است از آنچه در اين اوراق بتحرير آيد .

1.عبس : ۲۴ .

2.كذا ، البته بدين صورت يعنى تقديم راء بر زاء در بعضى كتب رجال نيز آمده ، ولى ظاهراً تصحيف است .

3.اختيار معرفة الرجال ۲/۸۳۸ ح ۱۰۷۳ .


روح و ريحان ج3
186

و مرحوم مجلسى فرمود در جلد اول « بحار » ۱ در معنى كذب مفترع : فرع به معنى حاجز است چون اين گونه دروغ حايل و حاجز بين گوينده و قبول روايت مى شود بدين ا سم موسوم گرديد ، يا به معنى ازاله است ، يعنى برمى دارد چيزى را كه موجب قبول روايت راويست .
و در آن كتاب ۲ در حديث يكصد و سى مرويست از زيد شحّام كه از ابا جعفر يا حضرت صادق عليهماالسلامسؤال كرد از معنى « فَلْيَنظُرِ الاْءِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ »۳ كه مراد از طعام چيست ؟ فرمود : « آن علم انسان است كه بايد بداند از كه اخذ مى نمايد » ۴ .
اكنون بدان طريق روايت حضرت عبدالعظيم عليه السلام از جماعتى ثقات است ، اجمالاً دوازده نفر از ايشان را براى ميمنت ياد مى نمايم :
اول : پدر بزرگوارش عبداللّه قافه است .
دوم : جدّ والا تبارش على شديد است .
سوم : معمّر بن خلاّد است .
چهارم : سليمان بن ابى حفص مروزى است .
پنجم : موسى بن محمّد است .
ششم : ابى عمير است .
هفتم : محمّد بن محمّد است .
هشتم : ابن ابى عمير است .
نهم : حرب است .
دهم : على بن اسباط صاحب اصلى از اصول اربعمائه است ، و در زمان حضرت

1.بحار الانوار ۲/۱۵۸ ذيل ح ۴ .

2.كافى ۱/۴۹ ـ ۵۰ ح ۸ .

3.عبس : ۲۴ .

4.نيز بنگريد به : نهج السعادة ، محمودى ۷/۳۸ به نقل از رجال كشى : ۱۱ ح ۶ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 177672
صفحه از 427
پرینت  ارسال به