عطيه است ، و آن كنايت از قبول قول و سهولت اخذ به آن امر امام عليه السلام است .
و محتمل است اين صفات قايم مقام مصدر باشد أى انحلونى اهنأ نحلٍ واسهله وارشده ، و حاصل مراد آن است : آنچه بر شما وارد مى شود به احسن قبول ، قبول نمائيد ^۱ .
و أيضاً در آن كتاب روايت است كه حضرت صادق عليه السلام فرمودند : « كل شى ء مردود إلى كتاب اللّه والسنة وكل حديث لا يوافق كتاب اللّه فهو زخرف »^۲ .
و در « نهج البلاغه » ^۳ از حضرت اميرمؤمنان عليه السلام است در آن عهدى كه براى مالك اشتر مرقوم فرمودند : « واردد إلى اللّه ورسوله صلى الله عليه و آله ما يضلعك من الخطوب ويشتبه عليك من الأمور فقد قال اللّه تعالى لقوم أحبّ ارشادهم« يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِى الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِى شَىْ ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ »^۴فالردّ إلى اللّه الأخذ بمحكم كتابه والردّ إلى الرسول الأخذ بسنّته^۵الجامعة غير الفرقة »^۶ .
وكلمه «يضلعك » در حديث در صورتى كه به ظاء مشاله باشد به معنى ميل و عجز و تأخير است و اگر به ضاد اخت الصاد باشد بمعنى سنگينى است مى گويند : يضلعك أى يثقلك ، يعنى : هر آنچه بر تو سنگين شود تا تو را عاجز نمايد كتاب خدا و سنت رسول را بخواه و بگير و چنگ بزن ^۷ .

از آيه « صُحُفاً مُّطَهَّرَةً » آن احاديث ماست كه پاك است از دروغ .
و ايضاً در كتاب « محاسن » ^۱ برقى است : حضرت باقر عليه السلام فرمودند : « إنّ اللّه برأ محمّداً صلى الله عليه و آله من ثلاثٍ : أن يتقوّل على اللّه ، أو ينطق عن^۲هواه ، أو يتكلّف » .
و مرحوم مجلسى ^۳ فرمود : مراد از « تقول » افتراء بر خداست كقوله تعالى : « وَلَوْ تَقَوَّلَ عَلَيْنَا بَعْضَ الْأَقَاوِيلِ »^۴ وتقوّل آن قول متكلّف است ايضاً . « وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى »^۵ اشاره به معنى سابقه است و معنى تكلّف آن تصنّع است كقوله تعالى : « وَمَا أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ »^۶ وآن ادعاء ما ليس بأهله ^۷ است .

مطلع سابع:در اينكه حديث نبوى صلى الله عليه و آله مأخوذ از كتاب اللّه است

در كتاب « محاسن » ^۸ برقى است حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرمود : « ايها الناس ! إذا حدّثتم عنّى الحديث فانحلونى أهنَأَه وأَسْهَلَه وأَرشدَه ، فإن وافق كتاب اللّه أنا قلته وان لم يوافق كتاب اللّه فلم اقله » .
يعنى : اى مردمان در وقتى كه شما حديث گوئيد از من به حديثى پس اخذ نمائيد و بگيريد گواراتر و آسان تر آن را پس اگر موافق با كتاب خدا شد من گفته ام و اگر موافق نشد من نگفته ام .
مرحوم مجلسى در شرح اين حديث فرمود : « نحلة » در كلمه « فانحلونى » به معنى