205
روح و ريحان ج3

يكى از مطالب مسطوره .
پس خوبست محدثين زمان ما غفلت نورزند و از اين چهار كتاب نگذرند كه اغلب احكام از مسائل حلال و حرام با لوازمات اين دين و مكمّلات و متمّمات اين مذهب در اين چهار كتاب مندرج و مندمج است و بيايد احصاء تمام احاديث و اخبار در شرح احوالشان .
و براى عوام اخبارى كه مرحوم مجلسى از اين طرق به طريق فارسى روايت كرده است كفايت است ليكن امور خارجه در فهم معانى احاديث و علم آن لازم است كه فرقى بين فارسى و عربى نمى كند .

در توصيف كتاب مستطاب اصول كافى است و كتاب من لا يحضره الفقيه

اما كتاب اول : « اصول كافى » است مؤلف آن مرحوم محمّد بن يعقوب كلينى است و احوال وى را در شرح احوال مجتهدين علماء كلين بعد از اين شرح مى دهم و اين كتاب در غيبت صغرى نوشته شده است ، و زمان مؤلف آن متصل و قريب به زمانهاى ائمه طاهرين عليهم السلامبوده است ، و هر راوى كه مرحوم كلينى مانند ابن محبوب و فضل بن شاذان و ابن أبى عمير و محمد بن اسماعيل توثيق كرد آن موثق است و هر كه را آن مرحوم توثيق نمايد محض اعتماد به وى و نقل روايت كثير از راوى همان حجت است .
و مرحوم مجلسى در « اربعين » در حديث سى و پنجم در احوال بندقى نيشابورى كه محمد بن اسماعيل است و مرحوم كلينى او را توثيق كرده است فرمود : إنّ رواية الكلينى عنه فى اكثر الاخبار التى اوردها فى « الكافى » واعتماده عليه يدلّ على ثقته وعدالته وفضله .


روح و ريحان ج3
204

و حق تعالى در سوره انعام فرموده است : « مَا فَرَّطْنَا فِى الْكِتَابِ مِن شَيْءٍ »۱ .
و حضرت صادق عليه السلام فرمودند : « خداوند اباء دارد چيزى را بدون اسباب جارى كند ، پس هر چيزى را سببى است ، و هر سببى را شرحى ، و هر شرحى را مفتاحى و هر مفتاحى را علمى و از براى هر علمى بابى ناطق قرار داد هر كس آن باب را شناخت خدا را شناخته است و هر كس منكر شد خدا را منكر شده است » آنگاه فرمود : « ذلك رسول اللّه ونحن » يعنى : « اين باب پيغمبر است و ما اهل بيتيم » ۲ .
پس همه چيز در قرآن است و راه شناسائى قرآن كما كان از احاديث اهل بيت طاهرين عليهم السلاماست .
بعبارة اخرى : سنت و حديث بيان و شرح كتاب اللّه است و براى ماها مردم آنچه راجع بتكليف است و واجب از قرآن استخراج شده است . و حضرت رسول صلى الله عليه و آله و اولاد معصومين آن بزرگوار برآورده اند و القاء كرده اند و فهمانيده اند .
اما آنچه راجع نيست به احكام تكليفيه از بطون و حقايق قرآنيه فهم آنها در خدمت خودشانست .
بلى هر آنكه نزديكتر است بر حسب معنى به ائمه هدى عليهم السلام نزديكتر است به فهميدن بعضى از معانى آيات كريمه .

مطلع ثامن:در اينكه محدث عمل خود را به حديث احاديث كتب اربعه قرار دهد اصوب است

بدان اين چهار كتاب خلاصه اى از اصول اربعمائه اند و طرق روايات و اسانيد علماء حاضرين و متقدمين منتهى مى شود به اين چهار كتاب و سابقاً اشاره اى نمودم در ضمن

1.انعام : ۳۸ .

2.بصائر الدرجات : ۲۶ ح ۱ و۲ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 177626
صفحه از 427
پرینت  ارسال به