عرض كردم : زياد فرمائيد اى فرزند رسول خدا .
فرمودند : « پدرم مرا خبر داد از جدّ من از پدرانش كه اميرمؤمنان عليه السلام فرمودند كه : نشستن با اشرار مورث سوء ظن به اخيار و نيكان مى شود » .
عرض كردم : زياد فرمائيد .
فرمودند : « پدرم خبر داد مرا از جدم از پدرانش از اميرمؤمنان عليه السلام كه فرمودند : بد توشه ايست از براى روز معاد و قيامت ظلم كردن به بندگان » .
عرض كردم : زياد بفرمائيد .
فرمودند : « پدرم مرا خبر داد از پدرانش كه اميرمؤمنان عليه السلام فرمودند : قيمت هر مردى بر حسب احسان و نيكى است كه مى كند هر آنقدر نيكى نمايد بر قدر قيمت وى البته افزوده مى شود » .
عرض كردم : زياد فرمائيد اى فرزند رسول خدا .
فرمودند : « پدرم مرا خبر داد از جدّم از پدرانش از حضرت اميرمؤمنان عليه السلام كه فرمودند : « مرد پنهان است در زير زبانش » .
به عبارت ديگر : كمالات ديگر از زبان ظاهر مى شود .
و داعى در تلو كلمات قصار حضرت شاه ولايت عليه السلام در اواخر « شرح نهج البلاغه » ^۱ ابن أبى الحديد معتزلى ديده ام به اين عبارت كه فرموده اند : « تكلموا تعرفوا فانّ المرء مخبوء تحت لسانه » ^۲ ، وشارح مسطور گفته است : اين كلمه از كلماتى است كه قيمت ندارد ، و شعرى مى نويسد :

لسان الفتى نصفٌ ونصفُ فؤادهفلم يبق الاّ صورةُ اللحم والدمِ^۳

قال : « حدّثنى أبى عن جدّى عن آبائه عليهم السلام ، قال : قال أميرالمؤمنين عليه السلام : « التدبير قبل العمل يؤمنك عن الندم » .
قال : فقلت له : زدنى يابن رسول اللّه صلى الله عليه و آله .
قال : قال أميرالمؤمنين عليه السلام : « من وثق بالزمان صرع » ^۱ .
قال : فقلت له : زدنى يابن رسول اللّه صلى الله عليه و آله .
فقال : « حدّثنى أبى عن جدّى عن آبائه عليهم السلام ، قال : قال أميرالمؤمنين عليه السلام : خاطر بنفسه من استغنى برأيه » .
قال : فقلت له : زدنى يابن رسول اللّه صلى الله عليه و آله .
فقال : « حدّثنى أبى عن جدّى عن آبائه عليهم السلام ، قال : قال أميرالمؤمنين عليه السلام : « قلة العيال أحد من اليسارين » ^۲ .
قال : فقلت له : زدنى يا بن رسول اللّه صلى الله عليه و آله .
فقال : « حدّثنى أبى عن جدّى عن آبائه عليهم السلام ، قال : قال أميرالمؤمنين عليه السلام : « من دخله العجب هلك » .
قال : فقلت له : زدنى يابن رسول اللّه صلى الله عليه و آله .
فقال : « حدّثنى أبى ، عن جدّى ، عن آبائه عليهم السلام ، قال : قال أميرالمؤمنين عليه السلام : من أيقن بالخلف جاء بالعطية » .
قال : فقلت له : زدنى يابن رسول اللّه صلى الله عليه و آله ، قال : « حدّثنى أبى ، عن جدّى ، عن آبائه عليهم السلام ، قال : قال أميرالمؤمنين عليه السلام : من رضى بالعافية ممّن دونه رزق السلامة ممّن فوقه » .
قال : فقلت : حسبى .

ترجمه حديث شانزدهم كه كلمات قصار حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام است

اما الترجمة :

۰.به حذف اسناد حضرت عبدالعظيم فرمودند كه :خدمت حضرت جواد أبى جعفر عليه السلام عرض كردم : خبر بدهيد مرا از حديثى كه از پدران بزرگوارت رسيده است ، فرمود : « مرا خبر داد پدرم از جدّم از پدرانش كه حضرت اميرمؤمنان عليه السلام فرمودند : مردمان مادامى كه بين ايشان تفاوت است در خيرند ، وقتى كه مساوى مى شوند به هلاكت مى افتند ، پس تفاوت بين بندگان در هر جهتى خير و مصلحت ايشان است » .
عرض كردم : زياد فرمائيد ، و حديث ديگر ذكر نمائيد .
فرمود : « پدرم مرا خبر داد از پدرانش از اميرمؤمنان عليه السلام كه فرمودند : اگر طلب كشف مى كردند هر آينه آنچه مكشوف مى شد نمى توانستيد پنهان نمائيد » .
عرض كردم : زياد فرمائيد اى فرزند رسول خدا .
فرمود : « پدرم مرا خبر داد [از] پدرانش از اميرمؤمنان عليه السلام كه فرمودند : اگر نمى توانيد وسعت بدهيد مردم را به اموال پس به طلاقت وجه و نيكىِ ملاقات ، ايشان را وسعت بدهيد » .
و در « نهج البلاغه » ^۳ است در وصيتى كه به عبداللّه بن عباس زمان خلافت و حكومت بصره فرمود : « وسع الناس بوجة ومجلسك وحكمك ، وايّاك والغضب فانه طيرة من الشيطان . . » إلى آخر ما قال عليه السلام .
و در اين حديث مى فرمايد : از حضرت خاتم النبيين صلى الله عليه و آله شنيدم كه فرمودند : « اگر وسعت نمى دهيد مردمان را به مالهاى خودتان ، به اخلاق حسنه وسعت بدهيد » .