295
روح و ريحان ج3

يقول : « من لم يشكر المنعمَ من المخلوقين لم يشكر اللّه عزّ وجلّ » ۱ .

اما الترجمة :

۰.ترجمه مختصر آن است كه : حضرت عبدالعظيم از ابراهيم بن ابى محمود نقل فرمود كه وى گفت :از حضرت رضا عليه السلام شنيدم كه فرمودند : « كسى كه شكر نكند انعام دهنده اى از مخلوقين را شكر خدا را به جاى نياورده است » .
و در حديث ديگر است : « لا يشكر اللّه من لا يشكر الناس » ۲ ؛ از آنكه خداوند شكر بنده را بر حسب احسان و انعامى كه كرده است قبول نمى كند مادامى كه بنده شكر به احسان بندگانش نكند ، پس روا نيست بنده ستر كند و بپوشاند احسانى كه محسن و منعم از مخلوقين نموده است .
پس هر وقت ادا كرد و جزاء احسان ايشان را نمود آن وقت خداوند جزا مى دهد و قبول مى نمايد ، « وَكَانَ اللّهُ شَاكِراً عَلِيماً »۳ يعنى : هميشه مُجازى است بندگانش را بر حسب شكرهاى ايشان چه از براى خالق و چه مخلوق .

الحديث السّابع والاربعون:[ در كيفيّت نزول « فَأَبَى أَكْثَرُ النَّاسِ . . » ]

0.عن « الكافى » 4 :عن « الكافى » 5 : عن احمد عن عبدالعظيم ، عن محمّد بن الفضيل ، عن ابى حمزة ، عن ابى جعفر عليه السلام قال : نزل جبرئيل بهذه الآية هكذا : « فَأَبَى أَكْثَرُ النَّاسِ » بولايةِ على « إِلاَّ

1.در چاپ سنگى : اللّه تعالى عزوجل .

2.من لا يحضره الفقيه ۴/۳۸۰ ح ۵۸۱۵ ، وسائل الشيعة ۱۶/۳۱۳ ح ۲۱۶۳۷ .

3.نساء : ۱۴۷ .

4.كافى ۱/۴۲۵ ح ۶۴ ، شرح اصول كافى ۷/۹۱ ، بحار الانوار ۲۴/۲۲۱ ح ۳ به نقل از كافى وتفسير عياشى ۲/۳۲۶ .


روح و ريحان ج3
294

يعنى : موفق به خير نمى شوند » .
و مى توان گفت : مراد از طبع و ختم همانا اين است كه در آيه شريفه است : « بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم »۱ اما رَيْن أَيْسَر است از طبع ، و طبع ايسر است از ثقل ، و مراد از آن نيز تغشيه است .
پس راوى گفت : سؤال كردم : آيا خداوند بندگانش را جبر بر گناهان مى كند ؟
فرمود : « ايشان را مخيّر مى نمايد و مهلت مى دهد تا اينكه توبه كنند » .
پس عرض كردم : آيا نه تكليف مى كند بندگانش را به چيزى كه طاقت ندارند ؟
فرمود : چگونه مى شود ؟ ! و حال آنكه مى فرمايد : من ظلم نمى كنم » .
بعد حضرت صادق [ عليه السلام ] فرمودند : پدرم موسى بن جعفر فرمودند از پدرش جعفر بن محمّد كه ايشان فرمودند : « كسى كه گمان كند كه خداوند بندگانش را مجبور كرده است بر معاصى يا آنكه تكليف ما لا يطاق فرموده است ذبيحه او را نخوريد و شهادت او را قبول ننمائيد و عقب او نماز نكنيد و زكات به او ندهيد » .

الحديث السّادس والاربعون حديث آخر است كه حضرت عبدالعظيم عليه السلام از ابراهيم بن ابى محمود روايت كرده است [ در شكرگزارى از مخلوقات ]

۰.فى « الكافى »۲و « العيون »۳:فى « الكافى » ۴ و « العيون » ۵ : بحذف الاسناد ، عن سهل بن زياد الآدمى ، عن عبدالعظيم ، عن ابراهيم بن ابى محمود بن ابى البلاد ، قال : سمعت الرضا [عليه السلام]

1.مطففين : ۱۴ .

2.در كافى يافت نشد .

3.عيون اخبار الرضا عليه السلام ۱/۲۷ ح ۲ ، وسائل الشيعة ۱۶/۳۱۳ ح ۲۱۶۳۸، بحار الانوار ۶۸/۴۴ ح ۴۷ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 188568
صفحه از 427
پرینت  ارسال به