31
روح و ريحان ج3

تزكية اخرى:در معنى زكات و فضيلت آن است

بدان زكات در لغت به معنى نماء و زيادت و قرب و صلاح و طهارت است و از اين جهت است صدقه واجبه شرعيه را زكات ناميده اند به واسطه اينكه باعث زيادتى ثواب مى شود از يك حسنه ده حسنه داده مى شود يا باعث زيادتى مال مى شود يا از دادن زكات تقرب به خداوند زياد مى شود و مال زكات دهنده از حقوق خلق پاك مى گردد چنانكه دلش از اوساخ حبّ دنيا ، و موجب اصلاح حال فقير و اموال غنى است لامحاله ۱ .

در شرح زكات حال و مال و اعضاء و قُوى است

و در حديث است كه : « دين حقيقت آن اسلام و اقرار به رسالت سيد المرسلين صلى الله عليه و آله وسلماست ، و صلاة اقرار به ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام است ، و ايتاء زكات ولايت اهل البيت است ، و در انفاق واجب احياء قلوب مؤمنين است كه از آن ارواح از عذاب نجات مى يابند » .
و آيه كريمه « خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم » 2 دلالت بر معانى سابقه مى نمايد ، پس زكات بر دو قسم است : اول : زكات اموال و اعيان است ، دوم : زكات رؤوس و ابدان .
قسم اول : نه چيز است ، يعنى نقدين و انعام ثلاثه و غلات اربعه كه طلا و نقره و گاو و گوسفند و شتر و گندم و جو و خرما و مويز است از براى هر يك براى تقويه و معونه فقراء و رأفت بر ضعفاء و اداء نعمتهاى اله حدّى و نصابى مقرر شده ، يعنى اين نه چيز را شرع شريف امر كرده است به هشت طايفه به نصّ آيه كريمه داده شود كقوله : « إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ

1.بنگريد به : مجمع البحرين ۲/۲۸۳۵ ماده ( زكو ) .

2.توبه : ۱۰۳ .


روح و ريحان ج3
30

و زكات از واجبات اكيده است ، وجوب آن به ضرورت دين و اسلام معلوم ، و هر كه منكر شود از مسلمانان ، كافر است و مرتد فطرى است و قتل او لازم مى باشد ، و محكوم به نجاست است ، و در حقّ تاركين زكات خداوند فرموده : « الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُوا »۱ ، پس زكات مطهّر است از خبثِ بُخل مهلك و شكر نعمتمان زكات است ، وقوله تعالى : « وَمِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ »۲ .
و حضرت نبوى صلى الله عليه و آله وسلمامر فرمودند جماعتى را از مسجد بيرون نمايند براى آنكه زكات نمى دادند ۳ .
پس مال داران اگر حقوق واجبه فقراء را بدهند فقيرى در وجه ارض نمى ماند ۴ .
و حضرت صادق عليه السلام فرمودند : « زكات ظاهرى و باطنى دارد ، اما ظاهر آن از هزار درهم بيست و پنج درهم مقرر است اما باطن آن ايثار تو است به برادر ايمانى خودت به آنچه محتاج است » ۵ .
و اين مستغرق در بحار لهو و و لعب بعنوان مطايبه به دوستان عرض مى كند :

دادى زكات حسن ندانى دهى به كهمن مستحقم اى شه خوبان به من به من
اكنون توجهى در لفظ زكات و مطالب ديگر آن بفرمايند .

1.آل عمران : ۱۸۰ . درباره روايات ذيل اين آيه شريفه رجوع كنيد به : وسائل الشيعة ۷/۱۸ باب ۳ تحريم منع الزكاة .

2.بقره : ۳ .

3.غوالى اللآلى ۳/۱۱۴ ح ۴ ، به نقل از آن در وسائل الشيعة ۷/۲۵ ـ ۲۶ ح ۷۵۵۰ .

4.فى النهج : وايتاء الزكاة فإنها فريضة واجبة . ( حاشيه مؤلف رحمه الله ) . بنگريد به : نهج البلاغة ۱/۲۱۵ خطبه ۱۱۰ ، مجمع البحرين ۳/۳۸۷ ماده ( فرض ) .

5.كافى ۳/۵۰۰ ح ۱۳ ، وسائل الشيعة ۹/۵۰ ح ۱۱۴۹۴ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 177596
صفحه از 427
پرینت  ارسال به