و صاحب كتاب « معجم البلدان » ^۱ گفته است : رىّ ـ به فتح اول و تشديد ثانى ـ شهرى است مشهور از امّهات بلاد و اعلام مدائن عالم ، و آن شهرى عظيم و لطيف و عجيب است كه بناى آن به آجر محكم ملمّع به كاشى كبود كرده اند ، و من در سال ششصد و هفده به شهر رى آمدم آنجا را ويران يافتم ، جهت خرابى آن را سؤال كردم ، شخصى دانا گفت : در اين
شهر سه طايفه بوده اند : شيعه و حنفى و شافعى ، اما شيعه آن بيشتر بوده اند و در سواد اعظم آن مسكن داشته اند ، و حنفى بيشتر از شافعى ، و اهالى و قراى شهر رى هم شيعى بودند . زمانى بين شيعه و اين دو طايفه نزاع و جدال شد ، شيعيان از اين طائفتين از آنها مغلوب شدند و به قتل رسيدند ، بعد از زمانى حنفى با شافعى نزاع كرد ، با وجود اينكه شافعى اندك بود غالب شد ، و اين خانه هاى خراب از شيعه و حنفيه است ، و اثرى از ايشان باقى نماند مگر محلّه صغيره كه طايفه شافعيه منزل گرفته بودند .
و بعضى نقل كرده اند : بعد از خرابى رى اهل آن به طهران آمدند .
و در تواريخ است : نزديك رى دو ده بوده است : طِهران و مِهران ، ناچار بقاياى از