و حمزة بن قاسم علوى را كتاب « توجيه » و كتاب « زيارات و مناسك » و كتاب « ردّ بر محمّد بن جعفر اسدى » است و كتابى « مجموعه » از اخبار مرويه از جعفر بن محمّد بن على بن حسين است .
و طريق روايت حمزة بن قاسم علوى از محمّد بن يحيى عطّار است .
و در كتب رجال ^۱ مسطور است : محمّد بن يحيى ابو جعفر عطّار قمى شيخ اصحاب ماست ، و ثقه و كثير الحديث است ، و نجاشى هم فرموده است : علاوه از آنچه ذكر شد كتابى در « مقتل حسين بن على عليه السلام » و كتاب « نوادر » نوشته است . و كلينى از وى حديث بسيار نقل كرده است ، و معلوم است كه موثّق و عادل و ضابط و راويه احاديث بوده است .

[ در معنى زيارت ]

پس از تصحيح رجال و رواة حديثِ فضل زيارت حضرت عبدالعظيم عليه السلام بايد مجملاً معنى « زيارت » را دانست كه زيارت چه معنى دارد ؟
در كتاب « ثمرات الجنيّة من حديقة الحُسينية » ^۲ داعى عاصى معنى زيارت را بر حسب فهم مقدور خود شرح داده است ، هر آن كس بخواهد و بخواند بى فايده نخواهد بود :
اولاًّ : بدان مرحوم شيخ جعفر ـ نوّر اللّه مضجعه ـ فرمودند : زيارت حضور است ، و سلام معروف است .
مرحوم شيخ محمد حسن طاب ثراه فرمودند : زيارت حضور است والسلام .
و در كتاب « مجمع البحرين » ^۳ در لغت « زور » نوشته است : والزيارة فى العرف قصدُ

در تصحيح روات حديث فضل زيارت حضرت عبدالعظيم

بدان طريق روايت صدوق عليه الرحمه از على بن احمد بن موسى است كه او را دقاق مى نامند ^۱ .
و مرحوم ميرزاى استرآبادى در « رجال وسيط » فرموده است : كان علىّ بن احمد مرضيّاً .
و در حديث عرض دين حضرت عبدالعظيم نيز روايت از دقّاق و ورّاق فرمود ، و اين على بن احمد غير از على بن احمد خزاز ^۲ است كه نزيل رى ^۳ و مكّنى به ابوالحسن و متكلّم جليل بود ^۴ .
و على بن احمد دقاق از محمّد هارون كه معروف به صوفى بود روايت مى نمود ، چنانچه از سوق روايت عرض دين معلوم شد .
و على بن احمد طريق روايتش از حمزة بن قاسم علوى است .
و حمزة بن قاسم بن على بن حمزة بن حسن بن عبيداللّه بن عبّاس بن أبى طالب كنيه اش ابو يعلى ، و ثقه و جليل القدر است ، مگر آنكه شهيد ثانى او را از اولاد عباس بن على بن ابى طالب دانسته است .
و ابن طاوس عليه الرّحمة از نجاشى همين طور ذكر فرمود ^۵ .