409
روح و ريحان ج3

و مسكن وى در عُريض بضمّ عين كه از نواحى مدينه است و اولادش معروف به نسل العُريضند و عريض منسوب به آن مورد است ۱ .
اما در مدفن وى خلاف است : جمعى گمانشان در سمنان است و آثار و بقعه دارد ، و برخى ظنّ غالبشان در بلده قم است بنا بر خطوطى كه بر سطح آن مزار نوشته است كه با محمّد بن موسى مدفون است ، و محمد بن موسى برادر حضرت رضا عليه السلام است .
و [ از ] سيد شريف نسّابه احمد بن على بن حسين الحسنى در كتاب « عمدة الطالب » كه در انساب آل ابى طالب مصنف شده است : نقل است محمد بن موسى بواسطه كثرت عبادت و صوم و صلاة ، حضرت موسى بن جعفر عليهماالسلاماو را لقب عابد داد مانند على عابد كه فرزند حسن مثلث و پدر حسين شهيد در فخ است .
و شيخ مفيد طاب ثراه در كتاب « ارشاد » ۲ هم او را ياد فرموده است .
عجب است در كتب رجال مدفن على بن جعفر را تصريح نكرده اند ، و از اين جهت روايت مخصوصى در زيارتش نيست ، اگر چه مشهور است زيارتش از امام عليه السلام .
و داعى تاكنون نصّى در زيارت على بن جعفر نديده ام اگر چه جلالت قدر ايشان از اولاد ائمه طاهرين كمتر نيست ، و به طريق تحقيق از بعضى اورع و ازهد و اتقى بوده است ، و آنچه مذكور شد بنا بر مشهور بود .

چهارم : حضرت عبدالعظيم عليه السلام است

چهارم : حضرت عبدالعظيم بن عبداللّه الحسنى است . و اين بزرگوار بنا بر دو روايت كه شرح داديم معلوم شد كه صريحاً امام عليه السلام فرمود : « او را در رى زيارت نمائيد » اما زيارت نامه مخصوص مانند فاطمه معصومه عليهاالسلامندارد ، وليكن همين زياراتى كه علما تأليف كرده اند و در زيارت نامه ها نوشته اند و سالها خواص و عوام مى خوانند صحيح است ،

1.رجوع كنيد به : الكنى والالقاب ۳/۱۴۶ .

2.الارشاد ۲/۲۱۶ ، ۲۱۹ ، ۲۲۰ .


روح و ريحان ج3
408

« اى ابا عماره ! من از منزل خودم بيرون آمدم ، پس وصيّت كردم به پسرم حضرت رضا عليه السلام باطناً و ظاهراً ، و اين پسرم را با وى شريك نمودم ، وليكن اين فرزندم قاسم منفرد است باطناً ، اگر امر بدست من بود هر آينه در فرزندم قاسم قرار مى دادم امامت را لحُبّى ايّاه ورأفتى عليه ـ يعنى : جهت دوستى كه با وى دارم ـ ، وليكن اين امر با خداست و در هر مورد و محل كه مى داند قرار مى دهد ، و حضرت رسول صلى الله عليه و آله نيز فرمودند كه : امر ولايت و امامت با فرزندم على است » .
پس راوى گفت : اگر امامت به محبّت است اسماعيل احبّ اولاد خدمت حضرت موسى بن جعفر عليه السلام بوده است ، پس چرا در اسماعيل قرار نداد ؟ !
و اين حديث اگر چه بر جلالت و بزرگوارى قاسم بن موسى دلالت دارد وليكن از جهات ديگر در كمال غرابت است .

سوّم : على بن جعفر عليه السلام و اشاره اجمالى در فضل وى

سوّم : على بن جعفر عليه السلام است كه ميرزاى استرآبادى در « رجال وسيط » ۱ فرمود : و كان على بن جعفر راوية الحديث سديد الطريق شديد الورع كثير الفضل ، و ملازم خدمت برادرش موسى بن جعفر عليه السلام بوده است ، و او را كتاب « مناسك » است و مسائلى كه سؤال نموده است از پدر و برادرش جمع كرده است ۲ ، و وضع احترام كردن على بن جعفر به حضرت جواد ، و حكايت فصد كردن با آن بزرگوار در تمام كتب رجال در ذيل احوال خير مآلش مذكور است ۳ .

1.نيز بنگريد به : الفوائد الرجاليه ، بحر العلوم ۴/۶۶ ، الكنى والالقاب ۳/۱۴۵ .

2.اين مسائل بصورت مستقل با عنوان « مسائل على بن جعفر » بچاپ رسيده است .

3.درباره على بن جعفر رجوع كنيد به : رجال النجاشى : ۲۵۱ ش ۶۶۲ ، خلاصة الاقوال : ۱۷۵ ش ۴ ، رجال ابنت داود : ۱۳۶ ش ۱۰۲۶ ، نقد الرجال ۳/۲۳۵ ش ۳۵۲۰ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 188667
صفحه از 427
پرینت  ارسال به