45
روح و ريحان ج3

[ مذكور است ] ، هر آن كه طالب است بدان كتاب مراجعه نمايد ۱ .

ابيات تحفة العراقين در حجر الاسود

و از « تحفة العراقين » در وصف حجرالاسود اين چند شعر خاطر دارم بنگارم :

بينى حجرش بلال كرداربيرون سيه و درون پر انوار
آن سنگ زر خلاصه دينبر چهره كعبه خال مشكين
نور است در آن سواد پنهانچون در ظلمات آب حيوان
يا در خم طره جبهه۲حوريا در حدقه حديقه نور
يا در شب تيره صورت برفيا سرّ قران ميانه حرف
آن هندوى بكر سال خوردهبر خلق خداى وقف كرده
خلقان همه در برش گرفتهبوسيده ولى كسش نسفته
او را سه برادر اتفاقىشامى و يمانى و عراقى
از آنكه ز مادران نزادندهر چار به خدمت ايستادند
تا روز قيامت هم بدين سانقائم بينى به امر يزدان
بدان كه حجر الاسود از قرار مشهود از زمين به اندازه شش وجب بلند است ، كسى كه بلند است به سهولت او را مى بوسد و آن كس كه كوتاه است خود را مى رساند ، و آن واقع است در ركنى كه در جهت مشرق است ، عرض آن سه شبر و طول آن يك شبر است ، و قطر آن به واسطه آن كه در ركن منصوب است معلوم نيست ، و گويا چهار قطعه به هم چسبيده است .
و معروف آن است : قرامطه اين جسارت را كرده اند ومدّتى حجر الاسود را در مسجد كوفه نصب كردند ، و حضرت شاه ولايت عليه السلام خبر دادند .

1.نيز بنگريد به : علل الشرايع ۲/۴۲۶ ح ۶ و ۷ ، مختصر بصائر الدرجات : ۲۱۹ .

2.در چاپ سنگى : جبه .


روح و ريحان ج3
44

و أيضاً فرمود : « إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِى بِبَكَّةَ مُبَارَكاً »۱ .
و گويا فرق بين مكه و بكه ۲ آن است : بكه خود خانه است براى اينكه مردم در اطراف وى حين طواف گريه كردند بكه اش ناميدند .
و مراد از مكه تمام آن بلده مباركه است و خداوند سبحان اين خانه را كه لطيفه ربانيه ترابيه است بلند كرد و خانه خودش دانست و از بندگانش تمنا نمود با كمال استطاعت و شوق در آن خانه حاضر شوند و خداى خودشان را زيارت نمايند .
و جهت اينكه آن محل را امتياز داد از محال و اماكن ديگر ؛ از آنكه آدم عليه السلام در آن مكان نشسته بود و جبرئيل قطعه ابرى آورد و بر سر آدم عليه السلام نگاه داشت و توبه اش قبول شد ، پس به قدرى كه آن ابر سايه انداخت مأمور شد در آن مكان خانه بسازد .
پس از وادى السلام و طور سينا و صفاء و ابو قبيس سنگها آوردند و قواعد بيت را بلند كردند و از براى وى دو در غرباً و شرقاً قرار دادند ، و حجر الاسود كه به صورت دره بيضاء بود و آدم عليه السلام در بهشت با وى مأنوس بود ، و از براى وى دو گوش و دو چشم و دهان و زبان است به زمين آمد ، پس آدم دويد و وى را گرفت و بوسيد . و از اين جهت است سايرين از اولاد او را آدم را مى بوسند ۳ . ۴
و در « اصول كافى » ۵ نيز حديثى مبسوط در اخذ عهد و ميثاق در محل حجر الاسود

1.آل عمران : ۹۶ .

2.وسمّيت بكّة لأن الرجال والنساء تبكّ بها أى تراكموا وتزاحموا ، أو تبكّ أعناق الجبابرة ، أو يتباكون فيها . ( حاشيه مؤلف رحمه الله ) . مضمون برگرفته از احاديث است . بنگريد به : محاسن برقى ۲/۳۳۷ ح ۱۱۴ ، كافى ۴/۵۲۶ ح ۷ ، من لا يحضره الفقيه ۲/۱۹۳ ح ۲۱۱۸ و ۲۱۱۹ .

3.بنگريد به : علل الشرايع ۲/۴۲۳ باب ۱۶۱ باب علة استلام الحجر الاسود .

4.كذا ، شايد عبارت چنين بوده : « سايرين از اولاد آدم او را مى بوسند .

5.كافى ۴/۱۸۴ ح ۳ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 177533
صفحه از 427
پرینت  ارسال به