گزارشي از «ميراث حديث شيعه» - صفحه 333

اين رساله، داراى مقدمه اى كوتاه و نه فصل است.
رساله سوم از بخش اوّل (متون حديثى)، يكى از آثار ارزشمند محدّث شهير عصر صفوى، ملا محمّد تقى مجلسى (م1070ق) است كه الأربعون حديثا نام دارد؛ اين رساله را آقاى على صدرايى خويى تصحيح نموده است كه در صفحات 103 تا 140 قرار دارد.
محقّق در مقدمه با دو شيوه كتابشناسى و نسخه شناسى، آثار علمى مجلسى را به اختصار شناسانيده و منابع شرح حال وى را با ذكر نشانى جلد و صفحه آنها، فهرست نموده است.
حديث شريف «من حفظ عن أمّتى أربعين حديثا…» موجب شده است كه از دير زمان، دانشمندان مسلمان كتابها و رساله هاى بسيارى به نام «اربعين» يا «الأربعون حديثا» يا «شرح اربعين» مرقوم دارند كه بخش مهمى از كتب حديث فريقين را به خود اختصاص داده است. شايسته بود مصحح محترم در مقدمه، در اين باره اطلاعاتى ارائه دهد تا جايگاه اين رساله در ميان نوشته هاى همنوع آن، بيشتر مشخص گردد.
در اين رساله، چهل حديث از احاديث نبوى و علوى و احاديث صادقين و ديگر ائمه معصوم(ع)، با ذكر شماره، و هر حديث در موضوعى خاص، جمع آورى شده است.
تصحيح اين رساله از روى نسخه خطى شماره 9764 كتابخانه آية اللّه مرعشى صورت گرفته است.
بخش دوم (شرح و ترجمه حديث) با شرح حديث من عرف نفسه، اثر خامه سيد محمد مهدى تنكابنى (م1280ق) شروع مى شود. تحقيق اين رساله را آقاى مهدى مهريزى به عهده داشته و رساله در صفحات 141 تا 172 آمده است.
حديث شريف «من عرف نفسه…» از غرر احاديث است كه مورد توجه بسيارى از دانشمندان شيعه و سنى قرار گرفته و دهها شرح بر آن نگاشته شده و وجوه مختلفى در معناى آن بيان گرديده است. مصحح در مقدمه، نام 25 رساله مستقل را در شرح حديث مذكور آورده است.

صفحه از 337