سيد الحكماء عن بعض…. ۱
امّا در شرح ملاّّصدرا, اشاره اى به اين مطلب نشده و در هر دو جا«فهم» توضيح داده شده است. ۲
مورد چهارم. ميرداماد در «التعليقه» در شرح جمله اى ديگر از حديث چهاردهم كتاب العقل (والحياء وضدّه الخلع) مى نويسد:
الجلع بالجيم… ومن المصحّفين فى عصرنا من صحّفها بالخلاعة [الخلع] بالخاء المعجمة. ۳
ملاّصالح در شرح خودش مى نويسد:
الذى هو ضدّ الحياء إمّا بالجيم… وإمّا بالخاء المعجمة… ۴
علاّمه مجلسى در «مرآة العقول» مى نويسد:
فى بعض النسخ بالجيم… وفى بعضها بالخاء المعجمة وهو (اى الخلع بالخاء) مجاز شائع. ۵
ييعنى استعمال صحيحى است و گفته محقّق داماد, درست نيست.
امّا در شرح ملاّصدرا, اشاره اى به اين مطلب نشده و «خلع» (يعنى خلاف گفته ميرداماد) را صحيح دانسته و توضيح داده است. ۶
در سده يازدهم, بعد از تأليف شرح ملاّصدرا ـ كه تاريخ تأليف آن 1044قمرى است ـ چند شرح ديگر بر «كافى» نگاشته شده است؟
سده يازدهم هجرى با ساير سده ها قابل مقايسه نيست; زيرا اين قرن در ترويج مكتب
1.شرح ملاّصالح, ج۱, ص۲۹۳.
2.همان, ص۴۳۸ و ۴۶۴.
3.تعليقه ميرداماد, ص۴۶.
4.شرح ملاّصالح, ج۱, ص۳۵۵.
5.مرآة العقول (چاپ سنگى), ج۱, ص۱۷.
6.شرح أصول الكافى, ج۱, ص۵۱۳.
