اگر نه اين بود كه نمى خواستم بر امّتم سخت بگيرم, هر آينه آنان را مجبور مى كردم كه قبل از نماز واجبْ مسواك كنند. ۱
دفاع ما
سِواك در لغت به معناى «دَلْك» است و دلك, معناى «ماليدن» را مى رساند. در لغت مى خوانيم:
ساك و سوّك الشىء: دلَكه و منه, سوّك الأسنان بالعود أي دلكها. السواك جمعه سوك. المسواك جمعه مساويك: العود الّذي تنظّف به الأسنان. ۲
در «الصحاح» نيز آمده:
السواك: المسواك.
بنابراين, سواك بر وسيله اى كه آن را به دندانها مى مالند, اطلاق مى شود. اين ماليدن به دندان كه مستحب است و اسلام بر آن بسيار تأكيد دارد, با هرچه باشد, نيكوست, حتى با انگشتان دست; ولى بهترين مسواك, همان پوست يا چوب درخت اراك است.
۰.در «كافى» آمده كه امام على(ع) فرمود:أدنى السواك أنْ تدلك باصبعك. ۳
۰.كمترين مسواك, اين است كه با انگشت دستت به دندانها بكشى.
۰.در «بحارالأنوار» در حديثى از امام رضا(ع) آمده است:إنّ أجود ما استُكت به ليف الأراك, فانّه يجلو الأسنان ويطيب النكهة ويشدّ اللّثة وهو نافع من الحفر اذا كان باعتدال والاكثار منه يرقّ الأسنان ويزعزعها ويضعف أصولها. ۴
۰.بهترين چيزى كه با آن مسواك مى كنى, پوست درخت اراك است; چرا كه
1.اهل بيت(ع), كليد مشكلها,نرجمه: محمدجواد مهرى,ص۷۸. نام عربى كتاب, اين است: كُلُّ الحُلولِ عندَ آلِ الرسولِ.
2.المنجد.
3.تهذيب الأحكام : ج ۶ ص ۱۱۶ ، المزار الكبير : ص ۴۳۹ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۲ ص ۲۵۶ ح ۴ .
4.بحارالأنوار, ج۶۲, ص۳۱۷.